Ukraine thua cuộc

 

Ukraine đã thua

Andrew Latham, Minnesota

The Hill Opinion Apr 07.2020

Tôn Thất Tuệ dịch và tham luận

Chiến tranh chưa dứt nhưng kết cuộc đã rõ. Ukraine đã thua cuộc. Dĩ nhiên nói điều nầy rất đau lòng. U đã thực hiện cuộc chiến chống lại một kẻ xâm lăng bạo tàn và bất công; không những đã tự vệ mà còn đẩy quân Nga thụt về nơi bắt đầu ở nhiều chiến tuyến.

Nhưng dù sao đi nữa, U đã thua trận. Vì sao dám nói vậy?

Cho đến nay, Nga đã áp đặt lên U ý muốn của mình trong lúc ấy U – ngoài việc tự sống còn – hầu như không đạt được những mục đích mong cầu trên chiến địa hay bàn hội nghị.  Rõ ràng về phía Nga, dù đã gây bao tan thương đổ nát, Moscou đã ép Kyiv thừa nhận bỏ ý định gia nhập Nato và U E. Những khu tự trị vừa ly khai, Donetsk và Luhansk, không lo phải trở lại trong pháp quyền của U. Không chóng thì chầy, các phần đất còn lại phía đông nam sẽ tuột khỏi sự kiểm soát của Kyiv như Crimea năm 2014.

U tiếp tục gây thiệt hại cho quân Nga, không cho chúng chiếm Kyiv và những thị trấn quan trọng khác. Nhưng U không đạt được các mục tiêu chiến lược đuổi quân Nga khỏi những vùng lãnh thổ bị xâm chiếm từ ngày Feb 24, chưa thắng một trận quyết định nào để quật ngả quân xâm lăng.

Dàn một trận tuyến phòng thủ là một chuyện, tấn công quyết chiến là chuyện khác. U đã chứng tỏ thành công trong phòng thủ, nhưng chưa có một chiến dịch phối hợp liên quân đuổi lính Nga ra khỏi các phần đất mà Nga quyết nắm giữ.

U khó thực hiện các mục tiêu chiến lược ngoại giao đề ra từ đầu hai ngàn năm mới và xúc tiến mạnh mẽ từ 2014 trên chiến trường hay đàm phán. U không thể lấy lại các phần đất đã mất để tái lập chủ quyền. U cũng không thể đoạn tuyệt với Nga để sánh vai với Nato hay UE.

Những điều trên đây không thể xẩy ra. Một mặt Nga không chịu nhượng bộ, một mặt Nato và UE không muốn dính líu, sợ rằng một Vladimir Putin thảm bại sẽ chơi lá bài tuyệt vọng nguyên tử để tự cứu thân mình và xứ sở Nga.

TT U đã nhượng bộ chấp nhận một hình thái trung lập và xem đó là một mục tiêu trong việc kiến tạo tương lai xứ sở.

Nói vậy không nghĩa sẽ ngừng đánh nhau. Cần thêm một thời gian, cần thêm chết chóc đổ nát nữa mới đến chấp nhận kết cuộc bất khả kháng nầy: thất bại chiến lược của Kyiv, thành công phần nào của Moscou. Kéo dài vì cả hai bên khó bề chấp nhận những nhượng bộ, hai bên đều mang ảo tưởng bắn thêm vài phát súng nữa thì phe mình dành chiến thắng. Nhưng rồi ra, phải ngưng chiến, giữ nguyên tại chỗ lo nghị hòa.

Đau thương là từ nay cho đến lúc ấy, nhiều người sẽ chết oan, tàn phá thêm xứ sở Ukraine, nhiều tội chiến tranh xẩy ra… không có mục đích ý nghĩa nào.

Ai cũng biết Putin là người bóp cò nổ súng đầu tiên gây đổ máu và nhận lãnh mọi trách nhiệm luân lý về những gì xẩy ra từ ngày 24.02.2022. Nhưng đó là vấn đề của lịch sử xét xử. Và nội vụ còn kéo theo nhiều nhân vật khác, ở trong lẫn ngoài nước Nga. Danh sách rất dài.

Nhưng hiện nay trong ngắn hạn không thể chối bỏ thực tế rõ rệt: Tuy chiến tranh chưa chấm dứt, Ukraine đã thua trận. Nhận chân điều nầy, phải tìm cách chấm dứt chiến tranh trong thời hạn ngắn nhất. Sau đó thương tiếc người chết, dựng lại những gì Putin đã đập nát.---

Tham luận ngắn

Dạ thưa, khi đọc bình luận nầy, chúng tôi thấy ngờ ngợ. Vốn dĩ chúng tôi khá “ớn và tởn” mấy ông tiến sĩ đã dùng bằng cấp phục vụ ý muốn chính trị bất chính, thay vì soi sáng đám bình dân như chúng tôi. Sở Di Trú HK đã chỉ tốn 800 dollars trả cho một tiến sĩ VN xác nhận không có vi phạm nhân quyền ở VN, và người sở di trú trục xuất sẽ không bị thanh trừng. Rẻ quá, từ nay các vụ án khác không cần ông tiến sĩ thứ hai và tiếp tục được rửa tay.

Các báo dùng bình luận của trí giả để sửa soạn dư luận, thay vì do chính ban biên tập viết. Garcia Marquez đã đưa bé Elian Gonzalez trả về Cuba. Nhà văn Nobel nầy nói Elian bị đắm trên bộ vì văn hóa súng đạn của Mỹ, bé chơi toàn súng nylon; rồi bé về Cuba chơi súng thiệt trong đoàn ngũ của Castro.

Phải chăng Andrew Latham đã sửa soạn vùng đất mới cho một Putin độc ác? Thế giới Tây Phương đang ngon trớn mà! Các vị lãnh đạo các quốc gia và ngay cả bà chủ tịch Âu Châu Usurla von Leyen cũng đến Ukraine hội kiến với Zelensky. Quốc Hội Mỹ đã quyết định chấm dứt thương mãi với Nga v.v…Mỹ đã đưa dàn phóng Patriot đến…Slovakia!!!

Chuyện gì đến sẽ đến.

Andrew Latham nghiên cứu chiến lược cho giới học thuật Anh Quốc và dạy ở Minnesota. Quả tình ý kiến chính trong bài không mới lạ. Ít nhất cựu vô địch cờ Garry Kasparov đã nêu rõ bối cảnh mịt mờ, một mặt về tâm lý Putin xem thường Biden, một mặt những quân viện chỉ có tính cách phòng thủ gần, không có tính chất phản công. Andrew Latham chỉ nói U không thể mở ra một chiến trường quyết định để đánh gục quân Nga, ông không chứng minh cụ thể như Kasparov.

Ngày Apr 09, các bộ trưởng ngoại giao Nato họp chỉ để xác quyết sự cẩn thận không dính líu đến Nga như bài viết đã mô tả. Nato sợ trối chết việc Slovakia cho U một số hỏa tiển cũ do Nga làm, S 300 địa không khá hữu hiệu; Nato nói đó là ý kiến riêng của Slovakia. Thật ra chẳng cho chát gì, Slovakia đổi dàn hỏa tiển Patriot và Mỹ sẽ tính vào quân viện cho U.

Theo BBC hội nghị trên nêu ra ba trường hợp bất khả kháng Nato mới hành động:

1. U dùng hỏa tiển chống chiến hạm do Nato cung cấp (chưa có) bắn từ Odesa đánh chìm một tàu Nga và gây thương vong cho hơn 100 thủy thủ. Nga sẽ lồng lộn và Nato sẽ hành động để khống chế.

2. Nga dùng hỏa tiển chiến lược bắn những đoàn xe chở quân viện cho Ukraine khi còn trên lãnh thổ các quốc gia hội viện Nato như Ba Lan; Nato sẽ nại điều 5 của minh ước bảo vệ các hội viên bị tấn công.

3.- Có một vụ nổ bất thần ở một khu kỹ nghệ vùng Donbas, thải khí độc nhiều người chết và nếu Nato điều tra và xác quyết do Nga cố ý làm ra không phải vì tai nạn hay do U, Nato sẽ trừng phạt Nga.

Ba điều trên đều là chuyện Phong Thần, các ông có thể về nhà ngủ yên. U hỏa tiển mô mà bắn. Nga điên gì thả bom trên đất Ba Lan, chờ đoàn xe vô U rồi oanh tạc; đi đâu mà vội mà vàn. Nếu nổ kho vũ khí hóa học thì phải chờ điều tra và nếu do Nga làm mới quyết định; con rùa nầy nên đem rang muối bán ở bến Ninh Kiều Cần Thơ.

Ngày ngày thiên hạ đều có chuyện vui. Một công ty quốc phòng Đức tự nguyện giúp 100 hỏa tiển chống chiến xa và đang yêu cầu chính phủ Đức cho mượn 100 hỏa tiển hiện có trong kho rồi công ty sẽ điền thế trong năm tới. Thủ tướng Đức không chịu và khuyên nên để U dùng những thứ Đông Đức đã nhận từ Liên Sô trước 1991.

Từ tổng thống cho đến chính phủ, cho đến đại sứ, U đều khẩn thiết yêu cầu cung cấp vũ khí. Hai tuần trước TT Zelensky đã nói Tây Phương hèn (cowardice). Hôm qua bà vợ nói với tạp chí Vogue lịch sự hơn nhưng không ra khỏi ý của chồng: HK và Âu Châu chẳng làm được gì, nói rất nhiều nhưng chẳng được bao nhiêu.

Bà lên tiếng sau đợt những người cầm đầu các chính phủ đến Ukraine như đã nói trên. Thủ tướng Anh hiện đang ở Kyiv. Sực nhớ 1994, Bill Clinton đã từ Nga đến thủ đô nầy yêu cầu Ukraine chấp thuận bản minh định Budapest (Budapest Memorandum) với lời lẽ mập mờ tuy nghe rất kêu ba nước Anh Mỹ Nga bảo vệ độc lập và toàn vẹn lãnh thổ U. Rất có thể các yếu nhân nầy đến yêu cầu Zelensky nhượng bộ; ông phải bảo vợ lên tiếng. Nếu Andrew Latham không sửa soạn cho giải pháp thua thiệt, ông cũng đã đánh hơi mùi tử khí như cú đến vườn kêu khi có người sắp chết. Theo Reuter, ngoại trưởng Nga đã nói: Theo lời yêu cầu của Ukraine, các sự bảo đảm an ninh sẽ được thực thi, đi kèm với qui chế trung lập, phi liên kết, phi hạch nhân của quốc gia nầy. "At the request of the Ukrainian side, its neutral, non-bloc, non-nuclear status should be accompanied by security guarantees". Khôi hài, Belarus được Nga đề nghị làm công việc bảo đảm an ninh nầy! Nhưng lại có hỏa mù: bà von Leyen sau khi rời U tuyên bố U muốn gia nhập UE nhanh và bà sẽ thúc dục các hội viên chấp thuận nhanh không cù cưa như trong quá khứ.

Trở về bình luận của Andrew, chúng tôi xin giới thiệu vì nó lập lại cái nhìn của nhiều người bình dân, lớp người không bị xúc động vì cảm tính chính trị và tin vội triết lý thuận thiên giả tồn, nghịch thiên giả vong. Thật vậy, đến khi chúng ”vong” thì vài triệu người đã vong trước chúng. Những người bình dân nầy cũng ngán ngẫm những bài báo tiên liệu của người Nga lưu vong như người Việt hải ngoại “một cái xét rằng, xét vì, cho nên” nay quyết định giải tán đảng CSVN, tổng bí thư đảng lãnh nhiệm vụ thi hành quyết định nầy. Nhóm bình dân nầy cũng không tin vào linh dược trừng phạt kinh tế với một nước giàu tài nguyên và đất rộng, còn nhiều đồng minh ở Á Châu và Phi Châu.

Tội phạm chiến tranh không chỉ một mình Putin, tác giả Latham không nói thêm là ai. Nhưng danh sách sẽ không thiếu các lãnh tụ tôn giáo Tây Phương cho rằng Putin hành động ở Ukraine là làm theo ý của God, chống Tây phương dung dưỡng homosexuel. Vài vị nầy đã làm chứng trước God các tân tổng thống Mỹ tuyên thệ nhậm chức.

Thì ra ôn mệ của tui không vừa chi, đã thốt nên lời: cháy nhà ra mặt chuột. Nhiều con chuột sẽ ra mặt tiếp theo con chuột cúng dàng tiền tỷ mỗi ngày cho “sư Putin” tiếp tục trụ trì chùa mát xa, mút cu.