Obama sụp hầm theo Assad

cựu lãnh chúa Syrie Assad

Uy tín Obama sụp đổ theo Assad

The fall of Assad is a disaster for Obama

Azeem Ibrahim . The Telegraph Dec 9, 2024

Chính quyền Assad đã sụp đổ. Assad trốn khỏi thủ đô, chạy qua Moscou xin tá túc, giao xứ sở cho phiến quân. Những nơi tra tấn tù đày đã được mở cửa; tài liệu văn khố được bạch hóa cho thấy guồng máy diệt chủng, sát hại từng loạt của Syrie. Sự đổ vỡ quá nhanh cho thấy chính quyền của Assad trống rỗng, đáng lẽ đã tiêu ma hơn thập niên trước nếu Tây Phương đã hành động đúng mức.

Hơn 600 ngàn người đã chết; mấy triệu người phải bỏ nhà đi lánh nạn, hằng vạn người chết trên đường trốn thoát. Cuộc chiến còn nẩy sinh cái gọi là ISIS như một cú đấm trọng thương vào nền an ninh thế giới. Dĩ nhiên những tai họa vừa nêu dễ ghép thành tội cho Assad. Nhưng những điều ấy cho thấy sự thất bại của các cường quốc Tây Phương, đặc biệt là cựu tổng thống Obama, khi tình hình nguy ngập cần ra tay.
Năm 2013, quân lực của Assad dùng khí độc sarin giết hơn 1.000 thường dân. Obama trước đó đã tuyên bố cấm kỵ tuyệt đối việc sử dụng vũ khí hóa học; nếu bất tuân sẽ gánh những hậu quả khôn lường. Nhưng khi sự việc thực sự xẩy ra như vầy thì lời nói của ông trống tếch vì sự vận động ngoại giao của Nga. Sự thỏa thuận Mỹ Nga nầy đã mở các cuộc thanh tra lấy lệ các kho vũ khí của Syrie, cho phép chế độ nầy tiếp tục thi hành chiến dịch khủng bố. Sự thiếu hành động nầy đã đánh mất sự tin tưởng của thế giới dành cho HK, tăng sức lực cho Assad, mở đường cho Nga và Iran can thiệp.

Quân đội Nga nhảy vào nội chiến Syrie năm 2015, xạ kích các khu vực thường dân, đặc biệt là các bệnh viện bằng những cuộc không tập vô tội vạ, trong lúc trên bộ, dân quân động viên của Iran gồm Hezbollah tàn sát các lực lượng chống đối. Những sự can thiệp nầy hình thành nhờ sự yếu mềm của Tây Phương đã giúp cho Assad sống còn dài lâu.

Nhưng cuối năm 2024, Nga bị cầm chân ở Ukraine, lực lượng dân quân của Iran đã bị Do Thái cho xuống giá. Việc chế độ Assad sụp đổ vô cùng nhanh chóng cho thấy quyền uy nầy chẳng có gì, chỉ trống không, đáng lẽ đã bị Tây Phương bóp mũi hơn 10 năm qua.

Lúc ấy, Liên Minh Quốc Gia Syrie, một tập hợp nhiều tổ chức của nhiều sắc tộc sẵn sàng đảm trách cai trị xứ sở, gồm những binh sĩ bỏ ngũ và các nhân viên công chức các ngành, tạo ra một xứ Syrie đa dạng, đa nguyên. Lực lượng của Assad giao động tinh thần bị chống đối mãnh liệt ở tỉnh Aleppo miền Bắc, ở vùng thủ đô và trong vùng đa số dân cư là người Kurd. ISIS chưa sinh ra đời; chưa có can thiệp của Nga. Liên Minh nầy cộng với quân đội Syrie Tự Do đầy đủ sức sống thay cho nền cai trị của Assad. Dội bom các xưởng hóa chất và các căn cứ không quân đã sẽ thay đổi hướng đi của chiến cuộc.

Những hành động nầy, cộng chung với phong tỏa không phận, vũ trang Quân Đội Tự Do, trao ghế Liên Hiệp Quốc cho Liên Minh Quốc Gia, đã sẽ cứu hơn nửa triệu mạng sống. Nhưng Obama trù trừ, không hành động làm cho Assad có đủ thì giờ gom quân, dùng vũ khi hóa học tiêu diệt các lực lượng dân chúng, tạo nên tiền lệ chiến tranh phải tàn ác cao độ.

Sự thất bại thiếu hành động trong năm 2013 đã giúp cho ISIS lớn mạnh đầy đủ trong vòng một năm, đến 2014 tình hình tồi tệ ngoài dự tính. Chương trình huấn luyện trang bị của Mỹ đều quá chậm và nhắm chống đối Isis và cho Assad tự do hành động. Assad và thuộc chức thi hành phương pháp phân vùng để kiểm chế, xử dụng vũ khí hóa học, ép buộc dân di tản.

Năm 2013, trong tình thế nguy khổn, Assad đã phải dùng vũ khí hóa học, vừa có nghĩa yếu thế, vừa có nghĩa tàn ác. Tuy vậy, Obama không làm gì để đáp ứng tình thế, làm cho chế độ Assad vững thêm, mở đường cho Nga và Iran tạo nên vị thế uy quyền. Vài hành động coi bộ to tác như oanh tạc xưởng bom, quá trễ không thể ngăn chận sự thiệt hại nhân mạng trên một khu vực mang nhiều tính chất chính địa.

Bây giờ phiến quân đã làm chủ tình hình, phơi bày nền móng rỗng tếch của chế độ cũ. Hai thần hộ mệnh, Nga và Iran, mắt để chỗ khác, lo việc khác. Nhưng tệ trạng hôm nay đã có thể bị chận đứng, để duy trì nền móng xã hội Syrie và cứu mấy trăm ngàn người.

Sự sụp đổ chế độ Assad là bằng chứng sắc bén cho thấy sự thiếu hành động của chính phủ Obama, không những làm cho chiến tranh kéo dài mà còn làm tiêu tan sự tin cậy vào HK. Thảm trạng Syrie minh chứng sự thiếu sót can đảm luân lý và thiếu sót tối thiểu ý thức chiến lược nơi những người tự cho có nhiệm vụ lãnh đạo thế giới.

===============================================================

Tuy Hòa trước 1975

====================================