đảng Dân Chủ thiếu tầm nhìn chính xác

hiện nay, nguồn nhân lực đang gia tăng

DC thiếu tầm nhìn chính xác

Dems missing the Biggest Issue of the 2020 Election

Robert W. Merry *** TTT dịch

Theo lối nhìn quy ước, cuộc chay đua làm đại diện đảng DC tranh cử tổng thống nói lên sự mâu thuẩn giữa hai chiều hướng chính trị. Một bên là cơ cấu lãnh đạo đảng “trung-tả”: Joe Biden, Pete Buttigieg, Amy Klobuchar, Michael Bloomberg và một bên là khuynh tả cấp tiến: Bernie Sanders, Elizabeth Warren. Nhưng mấu chốt không nằm ở đó; vấn đề là đường hướng các nhà lãnh đạo quốc gia sẽ đối ứng thế nào với thực tại chính trị của thời đại; nói rõ hơn sự băng vỡ nguyên trạng (status quo) của Mỹ tại bản xứ và trên thế giới. HK đang gặp khủng hoảng của Trật Tự Xưa (The Old Order).

Trật Tự Xưa là trật tự được thiết lập sau Thế Chiến 2. Trong thời kỳ nầy, tổng sản lượng quốc nội (GDP, gross domestic product), ngang ngửa 50% tổng cộng GDP các nước gộp lại; qua thập niên 1960 vẫn giữ tỷ lệ 40%. HK có sức mạnh quân sự vĩ đại. Đồng dollar dẫn đầu trên thị trường thế giới. Quân bình lực lượng được duy trì giữa một bên là Tây Phương do HK lãnh đạo và một bên là CS Nga, nằm ngay sau lưng Âu Châu với 1,3 triệu lính Nga và chư hầu.

Những ngày đó nay đã trôi qua. Mối đe dọa từ Nga trên lưng Âu Châu không còn nữa nhưng HK không rời bỏ quan niệm Nga là mối đe dọa sống chết đối với Tây Phương. Minh Ước Bắc Đại Tây Dương, NATO, xưa kia thành hình để tự vệ, nay đem sức mạnh quân sự lên đến biên giới Nga, sợ Nga trở lại thống trị các vùng ảnh hưởng xưa. HK nay chỉ có 15% tổng sản lượng GDP thế giới, suy giảm cùng nhịp độ với vị thế tài chánh yếu kém. Sự thăng tiến của Tàu đã làm thay đổi nguyên trạng (status quo) thế giới nhưng HK không ý thức điều đó để đương đầu với thực tế một cách hữu hiệu. HK cứ dính mãi vào những cuộc chiến bất tận ở Trung Đông cùng các phiêu lưu quân sự khác.

Tóm lại, thế giới đã thay đổi một cách sâu sắc trong lúc HK vẫn tiếp tục hành động trong một dạng thức cố định. Theo định nghĩa, đó là cuộc khủng hoảng về Trật Tự Xưa.

Trong chính trị quốc nội, sự khác biệt giữa quan niệm chính thống và thực tế còn thê thảm hơn nữa. Hãy nêu vài ví dụ về sự châm thủng Trật Tự Xưa. Trong thời đại xưa ấy, đảng chính trị trội yếu là đảng Dân Chủ (DC) với lực lượng cử tri nòng cốt là giai cấp công nhân Mỹ, cũng có nghĩa là lực lượng khổng lồ người da trắng. Trên thế giới, không ai dám thách thức quyền năng kinh tế HK; nền kinh tế Mỹ nằm trong sự lãnh đạo của những kẻ làm việc, những kẻ hành động xây dựng. Giữa thành phần ưu tú và quảng đại quần chúng có sự thân thiện và tương kính.

Sự phát triên kinh tế bền vững đã nâng cao mức sống cả nước. Những yếu tố làm thành định nghĩa thế nào là HK được thiết lập và công nhận chung. Việc nhập cư xẩy ra trong trật tự và được kiểm soát đúng mức nên không tạo ra xáo trộn nào. Phân biệt giai cấp không trầm trọng.

Những điều nầy nay đã thay đổi. Đảng DC đã bỏ giai cấp công nhân để đại diện cho điều phân tích gia Ron Brownstein gọi là “liên minh của những kẻ người đang lên” (Coaliton of the ascendant): các nhóm thiểu số sắc tộc, người mới nhập cư, lớp trẻ thiên kỷ mới, người da trắng có bằng cấp cao và một số người da trắng ở Midwest đủ để đưa một người của họ vô White House. Nhưng họ không đủ phiếu làm việc nầy trong cuộc bầu cử vừa qua.

Việc làm rỗng nền móng kỹ nghệ đã tác hại các cộng đồng da trắng ấy và đưa cơ cấu chính trị xưa vào chỗ xao động bất an. Ngày một gia tăng sự đố kỵ giữa giới tạm gọi là ưu việt và giới trung cấp Mỹ. Sự tài chánh hóa nền kinh tế đã thay thế lớp người hành động, xây dựng – tức là những kẻ tạo ra công ăn việc làm – bằng những quan lại tài chánh đã được chia phần lời rất lớn trong các dịch vụ chuyển nhượng mà không tạo thêm gì cho thịnh vượng chung. Thập niên 1960, tổng sản lượng chia cho khu vực tài chánh 2,5%, ngày nay lên 8,3%. Các ngân hàng lớn đã thống trị Ngân Khố và Quỹ Dự Trữ Trung Ương. Sự phát triển kinh tế nhợt nhạt không như trước. Những yếu tố đầy cảm tính như nhập cư đã đục phá cơ thể chính trị quốc gia.

Như vậy, rõ ràng trong chính trị quốc nội cũng như trên đấu trường quốc tế, HK đang trực diện sự băng vỡ “nguyên trạng” (status quo) và đang gặp những thách thức chính trị vô cùng khó khăn. Thế nhưng những thách thức ấy không làm các chính trị gia nhủ lòng liếc mắt để ý. Họ tránh né. Luôn luôn, chính trị gia là những kẻ sau cùng chịu công nhận các sự kiện; vì họ đầu tư quá nhiều trong trật tự cũ và dùng những lập luận không còn giá trị. Những kẻ tầm thường, bình dân đều thấy trước các thực tại, các biến chuyển của thời đại mới.

Nhận định vừa nêu ra đây sẽ được minh chứng qua cuộc chạy đua ứng cử viên của đảng DC. Trước nhất, hãy nói về Joe Biden, tiểu bang Delaware. Tuy chưa bao giờ làm một người có đầu óc và chiều sâu, JB lại là con người của thời buổi, theo nghĩa tốt nhất của danh từ nầy. Ông đã tạo cho chính mình một nhân dạng hữu dụng. Tuy nhiều lần phát ngôn sai lệch, ông tránh thái độ cứng rắn và những định kiến và ông cũng tỏ ra độc lập suy nghĩ. Ông là chính trị gia ngành lập pháp, khôn ngoan, thiết lập mối quan hệ với những người chống đối vừa phải, thỏa hiệp với các phe nhóm.

Nhưng vào thời nguyên trạng băng hoại, JB trở thành một nhân vật hoàn toàn không thích hợp và không có hướng đi. Khẩu hiệu tranh cử dai dẳng bền bỉ của ông là phải loại bỏ Donald Trump, với hệ luận ngầm là một khi làm được như vậy, tự động xứ sở sẽ trở lại ngày xưa tốt lành ấy. JB quên rồi đó. Trump biểu hiện sự thắt chặt tình cảm chính trị xuyên ngang giới trung hạng Mỹ, lớp người chưa bị diệt, chưa bị đào thải. Trong lúc ấy JB không có sự khắng khít tình cảm nào với nguyên trạng đang bị hao mòn.

Cựu thị trưởng South Bend, Pete Buttigieg, là một chính trị gia “liberal” thuộc Trật Tự Xưa. PB nhiệt tình cúi đầu tuân theo đường lối chính thống kỳ dị của đảng DC: rất ít hay không cấm phá thai, giải tội cho điều bây giờ gọi là tội vượt biên giới bất hợp pháp; cấp quyền công dân cho kẻ nhập cư bất hợp pháp; hợp pháp hóa hút và buôn bán cần sa; lương tối thiểu 15 đô một giờ. Ông cũng cố sức đưa đẩy các đề tài hóc búa cho êm xuôi. Ông muốn tăng ngân sách quốc phòng nhưng sẽ rút quân mọi nơi về nước. Ông cẩn thận không ủng hộ việc sửa sai các di lụy thời nô lệ, ông chỉ hứa sẽ nghiên cứu vấn đề. Ông tránh xa việc bãi miễn nợ học phí sinh viên, ông chỉ hứa sẽ thành lập chương trình liên bang hổ trợ tài chánh để về sau không còn ai mang nợ đại học.

Tổng gộp mà nói, PB không đưa ra một viễn tượng nào, một đường hướng nào để điều dẫn quốc gia. Ông là một chuyên gia giải quyết từng vụ một, một nhà trí thức trong khoa chính trị học, một người vá víu.

Amy Klobuchar

Cho đến bây giờ, thượng nghị sĩ Amy Klobuchar và cựu thị trưởng New York, Michael Bloomberg, chưa cho thấy khả năng nhận định chính xác hiện tình hay đưa ra cách thay thế. Nhiệt tình và tự nhiên một cách đáng yêu, Amy Klobuchar chỉ gặm quanh viền các đề tài công quyền và không cho thấy bà có ý thức về thời buổi đang chuyển mình. Trong lúc ấy, Michael Bloomberg, kẻ có viễn tượng trong sáng về doanh nghiệp thế kỷ trước, bây giờ chưa thấy dấu hiệu ông sẽ dùng viễn tượng thành công ấy để chận đứng cơn bảo xoáy đang đeo đuổi HK và thế giới.

tỷ phú Bloomberg: tôi không chạy, chỉ đi bộ; 

running cũng có nghĩa tranh cử

Elizabeth Warren là một người chủ trương “vì dân” cổ điển. Bà ghét người giàu và thế lực của doanh nghiệp, đến mức bà muốn phóng đại uy quyền chính phủ đủ to lớn để nắm đầu các kẻ thù nguy hại ấy. Hơn cả Biden và Buttigieg, bà muốn đảo lộn sự cân bằng các quyền lực chính trị trong nước. Nhưng khác với các nhà vì dân bảo thủ với chủ trương đưa quyền lực chính trị trở về tay dân chúng, bà muốn đem quyền lực nầy vào tay chính phủ liên bang ở mức độ chưa từng thấy; quyền lực nầy sẽ được sử dụng bởi những đạo quân chuyên gia quản lý quây quần trong thế giới riêng ngoài sự kiểm soát của dân chúng.

Warren tự nhận, sai, thuộc giống Da Đỏ

Dù được nhìn như thế nào, đó cũng là một viễn tượng EW sẽ đưa nước Mỹ đi vào. Viễn tượng đó lấy ra từ cuốn sách trứ danh xuất bản 1941 của James Burnham: The Managerial Revolution.

Tác phẩm nầy nêu lên luận cứ nói rằng: xung đột mâu thuẩn to lớn nhất của thời đại hiện kim không phải là giữa chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa cộng sản, mà giữa một bên là chủ nghĩa tư bản và một bên là một tập hội trung ương hóa đang thành hình, nằm dưới sự thống trị của giai cấp quản lý mới, gồm những người cầm đầu doanh nghiệp, các chuyên gia, các thơ lại công chức chính quyền cùng các loại chuyên viên khác. Theo Burnham, giai cấp mới nầy sẽ thiết lập hệ thống trung ương với nhiệm vụ kế hoạch hóa, làm suy yếu mọi nền dân chủ đúng nghĩa bằng cách áp đặt uy lực của tập đoàn quản trị viên trên toàn thể xã hội.

Viễn tượng của EW là viễn tượng của Burnham, đúng hơn là trong sách của Burnham. Burnham, học giả, kinh tế gia, thấy viễn tượng ấy mà lo sợ, bối rối. Khác với Burnham, EW ôm lấy nó một cách sung sướng, nhiệt tình làm bửu bối, đồ bản tương lai quốc gia.

Một người khác có viễn tượng là thượng nghị sĩ tiểu bang Vermont, Bernie Sanders, tự nhận theo chủ trương xã hội dân chủ. Ông minh định ngay rằng không có nghĩa là ông chấp nhận lý thuyết chính phủ làm chủ mọi phương tiện sản xuất; ông chủ trương thể lệ hóa các doanh nghiệp tư nhân, tái phân tài nguyên và lợi tức trong hệ thống tư bản chủ nghĩa. Ông nêu Đan Mạch là khuôn mẫu xã hội nhắm tới.

Trong quá khứ ông thực tế đã hô hào quốc hữu hóa các kỹ nghệ chính yếu, gồm khu vực sản xuất vật phẩm, năng lượng và ngân hàng. Ông đã có lần đòi hỏi quốc hữu hóa toàn thể khu vực năng lượng. Năm 1976, ông yêu cầu Vermont tịch thu, không bồi thường, tất cả các công ty điện lực trong tiểu bang. Ông cũng đã đề nghị đánh thuế với biểu suất 100% phần lợi tức quá một triệu.

Trở lại chuyện 2016, trong số các nhân vật nhắm đến ghế tổng thống, có hai người nói cho cử tri biết rằng họ nhận ra nguyên ủy của bệnh tình ê ẩm của Mỹ, rằng Trật Tự Xưa đang hấp hối và cần có hành động đưa HK vào tương lai mới. Hai người ấy là Donald Trump và Bernie Sanders. Sanders trong lớp áo tả khuynh và nhiệt tình ý thức hệ / Trump với cá tính cứng cỏi bất thường như thử ném ly rượu vô tường không có lý do.

Giờ đây giữa giao lộ tranh cử, hai nhân vật của chúng ta đứng dưới vòm trời của hai đảng. Nói vậy không bao hàm DC Sanders sẽ được chỉ định tranh cử hay nói CH Trump sẽ tái đắc cử. Sanders có thể đi quá xa, quá điểm cao phải dừng để giữ vị trí hàng đầu. Số phận của Trump, như của các tổng thống tại vị tái tranh cử, tùy thuộc kết quả việc làm bốn năm qua. Giờ đây cả hai nhân vật của chúng ta sẽ có cơ hội chứng nghiệm duyên thầm, ý nghĩa châm ngôn sau đây của Charles de Gaulle: chính khách có thể quả cảm cương quyết và kiên chí nhẫn nại; nhưng nếu không biết rõ các đặc tính của thời đại thì không tránh khỏi thất bại.

The Democrats Are Missing the Biggest Issue of the 2020 Election