add this

Friday, October 11, 2024

tranh cử ở Rust Belt

xưởng thép gỉ sét
Rust Belt
Tôn Thất Tuệ * Oct 11,2024

Báo chí HK coi bộ đổi gió đăng nhiều tin có lợi cho Trumps, như tuần trăng mật của Harris đã chấm dứt; Trump thắng thế ở các tiểu bang có thể thay đổi cán cân như Wisconsin, Michigan, Pennsylvania (Rust belt). Theo bản đồ bầu cử hiện nay nếu Trump chỉ thắng một trong ba tiểu bang nầy là đủ túc số 270 electoral vote (phiếu đại cử tri đoàn).
Mọi ức đoán nầy đều dựa vào cái gọi là "poll" (tham dò, khảo sát) mà số người được hỏi chưa được 1.000 mà các pollster thuộc nhiều khuynh hướng. Không lấy gì làm tin. 
Kết quả thăm dò lạc quan (Trump dẫn đầu tại Pennsylvania) bị các sư thăm dò khác phủ nhận giá trị. Vì sao? trong số 1.012 người được hỏi chỉ có 112 người là dân Philadelplia. Tỉnh nầy lớn nhất của tiểu bang, là căn cứ, mật khu của DC. Poll cho biết Hillary sẽ thắng và Newsweek đã in trước kết quả.
Trường hợp nầy như 1948 Chicago Tribune đã đăng Dewey đè bẹp Truman. Tờ báo căn cứ vào cái "poll" lúc ấy, chỉ poll bằng telephone, tức là ý kiến của thiểu số giàu. Cũng vì những bôn lò ấy mà trong hai kỳ nầy, cá cuộc đã sai, hai người có chỉ số xấu nhất là Truman và Trump bợ được om cơm gạo nhe An Cựu.
Các bôn lò nầy cho rằng CH có hơn 50% số phiếu tại ba tiểu bang nêu trên nên cá cược cho Trump có 54% versus Harris 44%, nhảy vọt từ thể đảo ngược.
Betting (cá cược) cũng là một thứ điêu ngoa trong vòng tay của các thể lực tài chánh. Hiện nay các công ty computer cho Harris rất nhiều tiền để triệt hạ cô Shan, 32 tuổi giám đốc cơ quan điều hợp doanh nghiệp chống độc quyền; nếu Harris cầm dao ở a ba toa White House bà sẽ cắt cổ con dê cái nầy đầu tiên.
Quỹ tranh cử (war chest) của Harris là một tỷ mà ủy ban vận động của bà nói chưa đủ, nói bóng gió nếu bà không thành công, ấy là vì thiếu tiền. Nhất nhất giai do tiền định. Hillary đã tiêu 1,4 tỷ, tính ra hiện nay phải là 2 tỷ.
Rust belt nghe cái tên rất buồn, rust là gỉ sét, đã thay cho cái tên liệt oanh oanh liệt Steel belt, chả phải liệt oanh như Pavel thép đã tôi thế ấy. Nói chung là khu kỹ nghệ sắt thép, kể cả xe hơi và hầm mõ. Luyện thép ngưng trệ từ xưa. Thập niên 1960 đã khủng hoảng mà TT Kennedy đã phải tìm mọi cách duy trì đại công ty US Steel. Lúc ấy Tàu còn đói meo nhưng Âu Châu và Nhật đã chiếm thị trường sắt thép của HK. Hoa khôi của Steel Belt là Pennsylvania trở thành hoa buồn của Rust Belt.
Chú trọng đến Rust Belt nêu lên vấn đề phức tạp là quan niệm hình thành electoral vote đang bị tấn công là không công bằng nhưng hệ thống nầy giúp cho các cá biệt địa phương được duy trì. Bà Harris tránh né cũng như Walz tránh né để vừa lòng cả hai bên.
Vấn đề của Rust Belt là nền tự hào kỹ nghệ của Mỹ và công ăn việc làm, nhất là ngành xe hơi. Nó cũng kéo theo việc khai thác khi đốt (fracking) và hầm mõ.
Tuy phó tổng thống tại chức hay ứng viên không phải là người quan trọng, tỳ kheo Trump và tỳ kheo ni Harris cẩn người phó tế chuông mõ sớm tối ở Rust Belt, vì ít ai đi chùa.
8 năm trước Trump đã đến Detroit, kinh đô xe hơi, đứng trong một xưởng nay thành kho chứa phế liệu recycle để hứa phục hồi. Nay thì ông hứa sẽ không thúc đẩy sản xuất xe hơi điện, vì loại xe nầy giảm công việc làm. Ford, tình cờ hay hòa nhịp, hủy bỏ kế hoạch làm xe chạy điện. Bà Harris vội tuyên bố thay đổi chủ trương cũ tuyệt đối ủng hộ xe điện và đã cấp tiền làm xe bus học sinh chạy điện. Bà cũng tráo ngược chính sách cấm fracking khi Trump lấy đó làm đề tài tranh cử.
Pennsylvania vẫn còn là tụ điểm (focal point) của Rust Belt.
Ra ngoài vấn đề kỹ nghệ, vùng nầy dung chứa rất nhiều người Arab Muslim ủng hộ Palestine và chống Biden đã hà hơi tiếp sức (chữ của Việt Cộng) Do Thái đến mức vô luân như viện trợ loại bom 2 ngàn pound, đường kính vùng phá hoại có đến 8 km, họ rủ nhau nằm nhà ngủ khỏi phải đi bầu.
Vần đề Palestine rất trầm trọng ở Pennsylvania qua vụ truất phế viện trưởng Penstate. Thống đốc Shapiro thời trai trẻ đã viết nhiều bài báo chống Palestine. Vì vậy bà Harris đã không chọn ông cùng tranh cử.
Để thấy election là một khối tổng hợp, hãy nói Rust belt đang chịu ảnh hưởng của biên giới mở cửa ở phía Nam. Lọt qua biên giới, người nhập cư hướng về Bắc cho đến biên giới Canada. Người đẹp của tui Christine Noem, nữ thống đốc South Dakota, lo thành phần bất hảo hispanic vào các khu tập trung người Da Đỏ, buôn bán ma túy, cờ bạc mafia ....các biện pháp của bà làm bà bị các tù trưởng không cho bước chân vô. Trump đã hai lần làm dân chúng bất bình. Ông nói người nhập cư ăn thịt chó, ăn cắp chó mèo mà ăn. Ở chỗ khác, ông nói tổng thống Harris sẽ biến nước Mỹ thành những nơi tồi bại như Detroit (trong ngữ cảnh người nhập cư đã ô nhiễm các thành phố). Sự bất bình nầy nêu lên bởi báo chí và chính quyền trong tay DC nhưng hội trường không phản đối, buổi họp do Phòng Thương Mãi tổ chức, ủng hộ lời hứa của Trump phục hồi Detroit không để cho nó tiếp tục làm một thị trấn nghèo của thế giới thứ ba.
Rust belt là vùng kỹ nghệ mang tâm thái thành thị khác với tâm thái vùng nông thôn như Lenine đã phân biệt công nông. Rust Belt gần với đảng DC hơn, là vùng tiếp nhận những người nô lệ da đen trốn đi hay được trả tự do. Vùng kỹ nghệ ít bảo thủ và ít tôn giáo hơn nông thôn, có khuynh hướng sống theo kiểu ngoại ô suburb (banlieue faubourg) gần lối sống tại các blue states (DC). Nếu không tính lươn lẹo thì dễ hiểu trong năm 2020 Rust Belt đã cưu mang Biden. Nhưng chính nhờ tinh thần thành phố ấy mà đảng CH mong chờ cử tri Rust Belt có thể bỏ phiếu khác với 4 năm trước, không chí căn chí cốt như các tiểu bang nông nghiệp, đeo cứng "thống quyền da trắng và TCG cực đoan (white supremacy, fervant christianism).
Nếu theo dự đoán của báo chí và cá cuộc, chỗ hồng thành đỏ, cho xanh lơ thành xanh đậm, nếu thắng ba tiểu bang Wisconsin, Michigan và Pennsylvania, bà Harris sẽ thực hiện giấc mơ không vời đến được của Hillary Clinton: nữ TT đầu tiên*. Nếu thu tóm một trong ba tiểu bang, Trump sẽ giải tỏa hận đời đen bạc, thanh toán ân oán giang hồ, không nói ra, chỉ nói với mụ vợ Mélanie: L'état c'est moi, (quốc gia là ta) như vua Louis 14.


*Bé gái cháu ngoại của Hillary nói trong buổi tiệc sinh nhật của bé, rằng bé sẽ thành tổng thống HK, sẽ hoạt động giống bà ngoại. Bà đáp: cháu sẽ giống bà ngoại làm tổng thống HK nhưng cháu khác ngoại, ngoại sẽ là nữ tổng thống đầu tiên của xứ Cờ Hoa. Tâm thức ấy có thể giải thích nguồn tin rằng ông bà Clinton không ủng hộ Harris thay Biden. Vụ thay ngựa chủ động chính là Obama. Phức tạp hơn nữa, Hillary hận Obama đã gian lận mà thắng primary, rồi tiếp tục dìm và đưa anh già Biden ra tranh cử với Trump. Bây giờ ở thế noblesse oblige, ông bà đã ủng hộ Harris.

No comments:

Post a Comment