Coming to Terms . Harper's.org May 2024
George Beebe, Anatol Lieven
Do đó, Nga đã qua mặt tây phương trong việc sản xuất đạn cà nông, vũ khí quan trọng trong chiến tranh hao mòn, Nga bắn cà nông nhiều gấp ba lần U. Nga có thể mua đạn của Bắc Hàn, mua drone của Iran. Tây Phương không thể đưa lính đến thế chỗ lính U đã chết hay số lính mà lệnh tổng động viên không thể tuyển mộ. (cập nhật: đầu tháng 4.2024, Pháp đã gởi đến U lính biệt kích).
Về phần U, TT Zelensky phải công nhận thực trạng mà cựu tham mưu trưởng Valery Zaluzhny đã tường trình rằng vì cuộc phản công 2023 thất bại, U phải trở về thế thủ, và chiến tranh kéo dài chỉ đem thất bại cho U.
Cân đo thắng bại, các sử gia có thể ghi nhận rằng giải pháp tương nhượng nêu trên tuy hết sức đau lòng vẫn là một thành quả tương đối có giá trị, đã ngăn chận 80% tham vọng của Putin là chiếm toàn cõi U và biến U thành thuộc địa. Thành quả nầy trị giá hơn một nước U tan nát, hoang vu không người, một chính quyền phân tán và không có cơ hội gia nhập Liên Âu.
Chính phủ Biden thường nói rằng chiến thắng của U liên hệ mật thiết với sự sống còn của Tây Phương nhưng không nói rõ chiến thắng nầy sẽ phải như thế nào. Tuy vậy, Biden hiểu ngầm rằng chiến thắng nầy ngăn chận một cuộc thảm bại toàn diện nếu chiến tranh kéo dài.
Nghe thì rất buồn và thương quá. Nghe rằng con heo rừng bị mắc bẩy tự cắn để lại cái chân mà thoát thân, đau nhức nhưng nhờ thần rừng che chở mà sống tiếp. Chính phủ và toàn dân Ukraine sẽ phải đau đớn bỏ cái chân mắc vào bẩy của Putin để giữ 80% đất còn lại. Có lẽ tình thế sẽ phải làm như vậy, không tuốt luốt da me kiểu bốn không của ông Thiệu. Bình luận gia của Harper's cho đó là một chiến thắng có giá trị (a qualified victory). Putin là anh hùng thấm mệt, nhưng nên nhớ con lạc đà ốm (gầy) vẫn to hơn con heo mập. Nga có tổng sản lượng gấp 14 lần Ukraine.
Hôm qua 22/4, Hạ Viện Mỹ đã chấp thuận 61 tỷ viện trợ Ukraine và sẽ gây xáo trộn trong hạ viện, với khả thể chủ tịch Johnson sẽ phải mất chức. Thứ trưởng ngoại giao Mỹ trước đây giải thích quốc hội rằng số tiền nầy rồi cũng sẽ trở lui Mỹ không mất đi mô. Thật vậy, U sẽ nhận viện trợ dưới hình thức hiện vật (commodity), vũ khí quân dụng do Mỹ sản xuất và tự ấn định giá thành, trừ vào ngân khoản viện trợ. Một hỏa tiển gần một triệu đồng; hỏa tiển sẽ bắn như đốt pháo tết, ai kiểm chứng số lượng. Một video của Ukraine trong 43 giây đã bắn 29 hỏa tiển. Cho đến nay U sống nhờ vũ khí mà kinh nghiệm lịch sử +99% cho biết vũ khí không quyết định chiến trường.
Kiều của Nguyên Du có câu: bắt phong trần phải phong trần; cho thanh cao mới được thanh cao. Ông Thiệu nói cho nhiều tiền giữ nhiều đất, cho ít tiển thì bỏ cao nguyên. HCM tưởng thế giới trao cho cả Đông Dương 1954, nhưng bác Mao bảo phải lấy từ vĩ tuyến 17 mà lên.
Sau một tháng chịu bom đạn của Nga, Zelensky tuyên bố chấp nhận trung lập U, bỏ ý định xin gia nhập Nato đúng như Putin mong muốn. Nhưng Biden thay đổi vai trò làm tài xế taxi chở Zelensky đi trốn như chở ông Thiệu đi Đài Loan. Biden bảo cứ đánh, ta cho tiền. Ta sẽ làm tài khôn như Mỹ cho Churchill đạn bắn Hitler (nhưng Hitler không đầu hàng nếu Mỹ không đổ bộ Normandy, Biden không biết lịch sử).
Lúc ấy nếu Zelensky chấp thuận trung lập thì vẫn không lấy lại Donbas và Crimea nhưng không mất thêm đất như bây giờ. Sau hai năm chinh chiến bao nhiêu người chết bao đổ nát, Zelensky sẽ phải chấp nhận một kết quả tồi tệ hơn, mất thêm đất, một đất nước hư hao.
Lý thuyết nationalisme của phe ủng hộ Z đứng bên ngoài chỉ làm trò chiến tranh chính trị. Lý thuyết nầy không đặt Ukraine vào thực trạng chính trị để dung hòa với lịch sử, họ chỉ hô hào một U độc lập, chỉ có gốc Rus xa xưa.
U. có khuôn mặt hiện nay là nhờ Bolchevisme Nga, tuy Bolchevisme nầy rất ác ôn, đã tạo ra nạn đói và diệt chủng. Zelensky chưa chắc đã nắm vững lòng dân. Ngay như chính ông ta, tiếng Nga là tiếng mẹ đẻ. U có một số đông người không khác gì người Nga chỉ khác là quốc tịch U. Chính phủ phải kêu gọi dân U nói tiếng U. 80% giáo dân Orthodox ở U thuộc quyền truyền thừa của giáo khu Moscou, truyền thống tây phương dạy họ nếu cần chọn giữa giáo hội và quốc gia, giáo hội sẽ được chọn, đúng theo tinh thần giáo hội miền Tây hay miền Đông, chọn giáo hội để đi về nước Chúa. U có lãnh thổ rộng như bây giờ vì đã được Nga Hoàng và Staline cấp các phần đất lấy của các quốc gia khác như Ba Lan.
Giáo hoàng Francis xem U là cánh cửa của Nga mở ra Tây Phương, mà Nato đến sủa (bark) thì Putin dùng gậy đánh chó (đả cẩu bỗng) đập cho là đúng rồi. Sau đó Ngài kết tội Nga diệt chủng và bây giờ Ngài bảo U hãy treo cờ trắng đầu hàng; thực tế sẽ không thô bạo như thế nhưng cũng gần gần.
Tò vò mà nuôi con nhện, đến khi nhện lớn nhện bỏ nhện đi, tò vò ngồi khóc tỉ ti.
Nga tự cho mình đã nuôi con nhện U nay U lớn mạnh và bỏ mà đi. Vì U là một thành phần của Liên Xô, Nga trao cho U vũ khí hạch nhân và đảo Crimea. Donald Trumps xem việc lấy lại đảo nầy là tự nhiên vì đảo nầy rất Nga.
Chiến tranh rất dễ khơi mào nhưng chấm dứt khó vô cùng. Lính Đức của Hitler trên đường ra mặt trận viết trên thành toa xe lửa: chúng ta đang đi nghỉ mát ở Paris.
Bình luận gia Đức chê Netanyahu không thể trả lời bao lâu sẽ chấm dứt chiến tranh Gaza, sau đó ông giải thích vì Netanyahu không biết mình đi đâu thì làm sao biết đường dài bao nhiêu mà lo xăng nhớt. Cứ ra đi như Dũng trong Đôi Bạn của Nhất Linh, không biết đi đâu. Nhưng lời chi trích Netanyahu đúng hơn là dành cho Biden. Biden không biết sẽ đưa U đến đâu. Vì vậy, bình luận gia của Harper's lo ngại, không khéo Mỹ sẽ có thể lép vế trước liên minh Nga Tàu Iran và Bắc Hàn nếu không biết lèo lái thế sự sau khi tiếng súng tạm ngưng ở Ukraine.