hiển ngộ lòng em

lung linh trên sông Hương, tranh+ảnh của Stu Smucket USA

hiển ngộ lòng em

tôn thất tuệ

Anh vừa học câu ru huyễn ảo

của không gian chim đậu nóc cây hòe

sau một dãy đồi hoa không lối thoát

giữ chân mây hóa thể hạt trâm huyền.

Ngàn con kiến bò theo khung lục bát

hỏi ai đi trong gió quyện trong mây

hỏi ai về trong lòng rách mấy đoạn

thả chân xuôi bóng đổ mắt em cười.

Anh vừa học một ý thơ ngắn cụt

tiếng thanh la bừng dội sóng Ngân Hà

theo điệu trống đàn voi đang thổi sáo

dấu thăng buồn khóc ngất tiếng hắc tiêu.

Ôi tĩnh mịch trở về trong dấu lặng

của không gian chim đậu nóc cây hòe

anh vừa học một lời ru huyễn ảo

giữa đồi hoa mây hóa hạt trâm huyền.

Anh vừa học cái ngu si chận lối

cung hồ cầm đập trên lưng phiến đá

mà tay quên đánh nhịp với hoa cà

nghe nguyền rủa của bầy dơi mến nhạc.

Anh vừa học cái ngu si tuyệt đĩnh

tìm cho được ngắn dài nơi vạt áo

buổi em qua sông Mận nước dâng đầy

tìm cho được ngắn dài trong hơi thở

buổi em về sông Mận cát phơi khô.

Em thương mến, anh ngồi bên sông Mận

túi kinh luân rơi rụng cuốn xuôi dòng

anh giữ lại ý thơ ngắn cụt

ngắn vô cùng như lần đó em đi qua

anh bắt gặp cái nhìn vụng trộm,

nhát gươm đưa sắc bén tựa gai hồng

bên thành gỗ nơi cải vàng hoa dại

thung lũng vàng hoa dại cải vàng hoa.

Em thương mến, nơi dòng sông Mận

nước dâng tràn rồi đáy vực rỗng không

mỗi hạt cát mỗi chòm thiên thể

đếm xong xuôi vũ trụ xa mờ

nhưng chưa hết ánh mắt em chợt tắt.

Thật lâu ghê một thoáng em qua

ngàn triệu kiếp luân hồi sanh tử

cũng ngắn ghê,

không bằng một thoáng em qua.

Em thương mến nơi dòng sông Mận,

anh ngồi nghe biến thể của không gian

anh ngồi nghiệm đường đi của cá

thả bọt tăm khởi động suối thời gian;

ngàn triệu kiếp luân hồi sinh tử

cũng ngắn ghê

không bằng một thoáng em qua

và em phóng mắt nhìn vụng trộm

anh chết đứng như dao đâm Từ Hải,

chết thật rồi nhưng giác ngộ lòng em.-

Egmont Overture, tranh Pamela Smith 1907

Beethoven

Egmont Overture

Tâm Phật, truyện Nhị Tường

hoa ưu đàm nầy không có thực nhưng cứ mượn làm hư tâm để kiến Phật

tâm phật

nhị tường

Hạ bước vào quán lúc 12 giờ trưa, cô đảo mắt nhìn quanh, thật khó tìm một chỗ ngồi rộng rãi ở cái quán nổi tiếng là thức ăn ngon này, cuối cùng cô cũng tìm được chỗ ngồi gần cửa ra vào, nơi một cặp vợ chồng vừa đứng lên. Luồng khói đâu đó mù mịt túa vào chỗ Hạ ngồi, xuất phát từ bàn bên, những người ăn mặc sang trọng đang ngả nghiêng, ồn ào nâng ly, cụng chén..., họ đang nướng những miếng thịt bò thơm phức làm cho cái dạ dày của Hạ thêm cồn cào, Hạ vẫn kêu cho mình một dĩa cơm sườn như mọi khi...

Nhìn ra cửa, Hạ thấy một bà già từ nãy giờ ngồi bên cạnh cửa nhìn vào quán, thỉnh thoảng lại nuốt nước bọt. Hạ bỗng thấy bực tức khi bàn bên cạnh vẫn ồn ào, họ gọi thêm két bia không biết là thứ mấy, đồ ăn vẫn ê hề nhưng họ có đụng đến đâu. Trông cứ như là chết khát ấy, uống và uống và chúc tụng nhau những lời nhạt nhẽo vô duyên nhất trên đời. Họ lôi tất cả những thứ gì họ chợt nhớ đến để uống mừng ...

Bà già vẫn ngồi đó, không hề chìa tay để xin tiền bố thí, nhưng nhìn vẻ tiều tụy của bà, Hạ biết chắc rằng bà rất đói. Cô chạnh lòng chợt nhớ tới mẹ cô. Ngày cô còn nhỏ, bố đã bỏ hai mẹ con cô đi biệt, để lại cho mẹ biết bao nỗi khó khăn vất vả, và để lại cho cô một thời thơ ấu bị chế giễu là đồ không cha. Cô đã vượt lên trên tất cả những sự cơ cực bằng cách miệt mài học tập và bằng gánh xôi buổi sáng, tủ thuốc lá buổi tối của mẹ. Bây giờ khi đã kiếm ra được kha khá tiền thì mẹ cô đã đi về bên kia thế giới với chứng bệnh lao phổi. Có lẽ mẹ chưa bao giờ được bước vào quán, dù là một quán ăn rẻ tiền nhất, chưa bao giờ được cầm bảng thực đơn mà lựa chọn món ăn. Chưa bao giờ được lau khuôn mặt quanh năm bụi bặm của mình bằng chiếc khăn mát lạnh, trắng muốt thơm phức như thế này. Nghĩ như thế, Hạ chợt ứa nước mắt, dĩa cơm sườn chừng như khó nuốt mặc dù mới đó Hạ đã đói cồn cào. Hạ lại nhìn bà già, cô đứng dậy và bước ra chỗ bà ngồi:

- Cháu mua cho bà một dĩa cơm thập cẩm nhé!

Mắt bà già ánh lên nỗi vui mừng:

- Cảm ơn cô, nhưng xin cô mua cho tôi một dĩa cơm trắng thôi.

Hạ ngạc nhiên:

- Ủa , sao lại thế, cháu đãi cho bà mà.

Một nụ cười nhỏ nhẻ trên khuôn mặt đã già nua:

- Tôi ăn chay cô à, hôm nay ngày rằm mà.

"Hôm nay ngày rằm" Hạ lặp lại một cách vô thức, cô nhìn bà già như nhìn một vị thánh, một kẻ cơ cực lầm than, trong đời mấy khi được ai đó mời một dĩa cơm, thế mà bây giờ bà đã từ chối chỉ vì "hôm nay ngày rằm". Hạ không biết vì lẽ gì, một kẻ có cuộc sống hoàn toàn không có gì sung sướng như bà đã tin vào Phật, phải chăng bà tin rằng con người có tiền kiếp và ăn chay thì sẽ có một số kiếp sung sướng hơn ở kiếp sau ?  Hạ đã từng thấy lắm bà giàu có mua những bó hoa thật sang trọng để lên chùa lễ Phật, vẫn chửi nhau sa sả mua gian bán lận, chừng như những hương hoa kia để họ mua lấy một chỗ ở thiên đường. Những gia đình trưởng giả bày ra nấu những bữa tiệc chay linh đình giả ra món chả lụa chay, giả trứng cút, ba ba, xúp cua ..v.v. Họ ăn chay nhưng lòng họ vẫn vương vấn những món ăn trần tục. Còn bà già ăn xin này, giữa những món ăn thơm phưng phức, giữa những kẻ nhậu nhẹt bê tha, bà vẫn giữ nguyên một tâm hồn của một vị chân tu.

Hạ gọi cho bà một dĩa cơm trắng, và tò mò xem bà ăn cơm với thứ gì. Rất chậm rãi, từ trong túi áo bà ba rách bà đã lôi ra một gói muối ớt nhỏ. Nhìn bà ăn cơm trắng với muối ớt một cách bình thản, Hạ thấy bà thật hạnh phúc. Vì ngay cả chính những người cẩn thận đến nỗi đã dành riêng một loại chén đĩa cho những ngày chay, và ngay chính Hạ cũng không thể nào có được một đức tin như bà.-

cầm tấu khúc thúy nại

Johannes Brahms 
(1833-1897)

cầm tấu khúc thúy nại của Brahms
tôn thất tuệ

Tôi vẫn nghe một chút Brahms chiều vô vọng
vỗ trên cành như tay người đó phiếm ngà yêu
sương lãng đãng cố tìm nơi trú ẩn
nhạc từng cơn quật mạnh gót chân mù.
Tôi cũng biết Brahms yêu người đó
kẻ có chồng, chồng chết giữa dòng sông.

Clara hởi, em ôm Schumann trong hồn nhạc
về những nẽo bước chân lừa đếm nhịp
và tiếng thơ nơi dương cầm vọng lại
vách thinh không xuyên thủng nghe tiếng em ru.
Có vách núi rêu leo không bám
sương trợt chân gối mòn góc bể
đứng sừng sững chia ngang đời hai cõi
vách thinh không hay vách đá cheo leo?
Em đi qua một chiều vắng lạnh
đá sũng mềm tay nhẹ tơ vương
làm dòng suối cho người theo em tiếng nhạc
ta thản buồn làm con cá trôi xuôi.

Tôi vẫn nghe một chút Brahms chiều vô vọng;
con kiến bò nhẹ quá không gợi được làn da
một dấu lặng trong trường thiên tẩu khúc
tôi nhắm mắt trốn chạy cái hư vô
dáng oai phong lẫm liệt nhưng hiền hòa
tay Clara buông thả tiếng đàn theo.
Tôi quán tưởng cái không gian
ngoài cái không gian hiện có
với mưa xuân bầy chim là hạt đậu
dấu trầm tư là mạch máu của rừng hoa.

Nơi thế giới mà loài người
xin đầu thai làm rong biển
sóng âm thầm vỗ đá tiếng yêu em
có buổi sáng mà hoàng hôn trổi dậy
cho ta về ngàn kiếp thuở xa xưa
cho ta thấy Brahms tìm giai điệu
viết cho em cầm tấu khúc Thúy Nại

như ngày nay ta tìm một ý thơ
cho người đó thuở xa xưa
nghẹn tắt lời trong một buổi chiều vô vọng.

Clara hởi, giữ hộ ta
sương buồn lãng đãng
một chút Brahms vô vọng chiều nay.-

Johannes Brahms

Piano Concerto No.2

Hélène Grimaud

Clara Schumann

(1819-1896)