lãng mạn dồn vào trong

 

   Đà Lạt sẩm buồn không tươi, Đà Lạt xưa ''đàm tâm''

đối diện đàm tâm

Phạm Văn Hạnh 1943 . TTT trình bày

[800 chữ nầy gồm những câu trích tùy hứng từ “Giọt Sương Hoa” của Phạm Văn Hạnh, xb 1943 Hà Nội.Tập nầy chỉ là một tùy bút, hơn 100 trang với nhiều trang có vài chữ. PVH thấm nhuần triết lý Đông Phương, diễn đạt ý qua văn chương, người đọc không cầm tay một luận văn triết học. PVH thấm nhuần quan niệm “thiện thệ” của PG, siêu, xuyên thấu mọi nơi như nước thấm nhưng không cao.PVH rất tự nhiên: mặt nước hồ thu màu cốm đậm. Chúng tôi chú ý đặc biệt câu văn mới của PVH đối diện đàm tâm (mặt nhìn mặt nhưng nói bằng tim bằng suy cảm, không bằng lời. Trong thời hổn loạn đấu tranh 1963, tôi đã lặn lội tìm gặp Phùng Thăng ở Đà Lạt nhưng hai bên không nói một chữ gần giờ đồng hồ đứng dưới mái trường đại học].

oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo

Trong mọi cái vô vị ở đời, tình yêu là cái ít vô vị nhất. Và trong mọi cái hư không, có chăng chỉ là mùi hương một áng tóc mây là sự thật.

Tôi nghĩ tới ngày tôi không còn tin ở tình yêu… Trời, xin đừng bao giờ cho tôi thấy ngày đó.

Lòng tôi, chiều nay, trần truồng trong im lặng, yếu ớt như lá rơi. Ngoài vườn, trong lúc không ai để ý, lá bàng khô cuối cùng đã băng mình trên cỏ nhẹ.

Những bậc ưu thời mẫn thế luôn quay về quá vãng, dỗi với đương kim. Nhưng cái đương kim thô bỉ đối với đời sau đã phủ bức màn huyền nhiệm xinh tươi. Ta đã thấy cái đẹp của những vật gì đã diệt, của những vật gì ta không còn mó đến được: những ngày hè năm trước, những quí phi đã nhắm mắt tự ngàn xưa, những cung điện tan thành tro bụi, những tâm tư tơi bời trong ngọn thời gian.

Cái đẹp của văn minh Đông Phương nằm trong hai chữ e lệ. Không phô trương, không sôi nổi. Nhưng không phải không đằm thắm, thiết tha. Đó là một thứ lãng mạn dồn vào trong, thấm thía như người uống rượu mà không say.

Từ học thuật đến mỹ nghệ, đến cuộc đời đều ngụ một nghĩa u ẩn. Người quân tử không phải là siêu nhân theo ý của Nietzsche tự tạo một nền luân lý dữ dội, ồn ào. Kiến trúc tỏa rộng hơn là vươn cao. Không có những tháp nhà thờ đâm thẳng trời xanh như muốn kêu to lòng tín mộ, mà chỉ gồm những điện đài thâm u trong cây cỏ. Văn chương không rườm rà, bề bộn mà luôn luôn ngụ cái cảm biết siêu hình.

Tâm tình không biểu lộ quá tự do. Người trong bốn bể gặp nhau nói chuyện trong im lặng. Bạn thân đôi khi gặp nhau chỉ “đối diện, đàm tâm”.

Nhưng đẹp nhất là cái dáng điệu của người thục nữ. “Tình trong tuy đã, nét ngoài còn e”. Tấm thân vàng ngọc ẩn trong phòng khuê. Nỗi niềm son sắt dấu kín trong lòng. Lúc tỏ ra thì nên thơ, ý nhị.

Tôi yêu những con tàu sắp rời bến, đùm khăn gói của bộ hành, cơn bão cát nơi sa mạc, đợt sóng cuồng giữa biển khơi.
Tôi yêu…

một ý tứ của thi nhân, một tâm tình của người thục nữ.

một năm trong như suối ngọc, một mùa nặng trĩu mơ, một chiều sao lặng khóc.

một xứ nắng chói lòa, một đài sen trắng muốt, một góc phố vắng người qua.

một lớp da sáng hơn lụa, thơm tựa ngày qua, mong manh như chiếc bội hoàn.

một màu êm ả nước hồ, một đường cong nhịp nhàng trăng đầu hạ, một giọng nói ẩm ướt mùa đương xuân.

một câu thơ xỏa tiếc thương, một quyển kinh dày huyền ảo.

một câu nguyện, một tên người.

Lần đầu tiên gặp nàng, tôi có cảm giác là gặp lại.

tôi nhớ đã chết vì nàng

một kiếp trước.

Tết ở Hà Nội, trước cửa một hiệu thuốc Bắc, một chàng Cao Ly đứng bán đôi bồn hoa lạ. Trên biển giấy đỏ cắm ngay cạnh, đề mấy chữ: “Hợp thời mẫu đơn hoa vương”. Hỏi giá, chưa đến hai chục bạc; còn hoa chơi đến tháng ba chưa tàn. Đành là chưa mua được, nhưng tự nhủ là chưa ai mua, tôi đứng lại ngắm nhìn buổi bình minh hé trên mấy hoa hồng phớt, và đang chờ một nàng Giáng Tiên sắp sửa qua, vô ý vướng gảy một cành.

Nàng Giáng Tiên không bao giờ qua.

Cũng may, — hay không may, — sự gặp kia nếu có, chỉ là một lằn loáng ly kỳ và huyền diệu.

Thu, trời xanh như đúc ngọc lưu ly

Cành sữa nồng chen lấp lối đi

Mặt nước hồ thu màu cốm đậm

Môi cô gái nhỏ thắm yên chi

Bờ dương mấy ả tan học về

Áo mỏng khôn ngăn trận gió si.

Sực nhớ dư hương mùa hè cũ

Quần tơ thịt lẵn búp hoa quỳ.

Tuổi trẻ chỉ biết yêu và …ghét, không hoài nghi.

Mây bay tới tấp: những món hoa xưa rải rác ngang trời. Em có thấy vẫn thơm nồng tươi tắn, tựa hồ đã xóa bỏ thời gian? Em có thấy vẫn còn sống những buổi đầu thơ dại? Một đôi khi với những nâng niu đằm thắm với những hương vị ngất ngây?

Vì em cũng lặng nhìn mây, có lẽ em đã đọc được lòng tôi rõ ràng hơn trang sách mở.--

===================================

bề kê, briquet

=================