tương lai hòa bình Gaza

       Cựu thủ tướng DT Ehud Olmert

Cựu thủ tướng DT Ehud Olmert

mong ước Hoa Kỳ đổ quân Gaza trong thời gian chuyển tiếp

Ký giả Thore Schröder phỏng vấn cựu thủ tướng Do Thái Ehud Olmert. Der Spiegel 23.01.2024.ttt dịch

[Ehud Olmert, 78, xuất thân từ một gia đình nhập cư gốc Nga. Ông đã giữ chức vụ thị trưởng Jerusalem và đã được bầu làm thủ tướng năm 2006. Ông phải từ chức năm 2008 vì các cáo buộc tham nhũng nhưng tiếp tục xử lý thường vụ một năm nữa trước khi có người kế nhiệm, Netanyahu.]

Hỏi: Theo Thủ tướng, giải pháp hai quốc gia có thể thực hiện hay không?

Đáp: Tôi nghĩ ngay bây giờ Do Thái phải tuyên bố rằng sau chiến dịch hành quân, DT sẽ rút khỏi Gaza. Chúng tôi cần Hoa Kỳ và Âu Châu gởi đến Gaza một lực lượng quân sự để quản trị khu vực nầy trong giai đoạn chuyển tiếp; bởi lẽ người Palestine đã đi mất hết và chúng tôi, người DT, không ở đó nữa. Để thuyết phục các chính phủ ấy, DT phải mở ra một bối cảnh, một khung trời chính trị. Ngay sau chiến dịch quân sự, chúng tôi sẽ bắt đầu thương thuyết giải pháp hai quốc gia. Theo tôi, không có một giải pháp nào khác nữa.

Hỏi: Nhưng ông Netanyhau và các cộng sự viên quá khích không muốn thì sao?

Đáp: Đó là lý do ông ấy phải rời chính quyền ngay bây giờ. Giữa năm 2024, chúng tôi sẽ có một chính phủ mới.Từ nay đến vài tuần nữa, sự thật sẽ phơi bày rằng tối đa kết quả hành quân chưa đạt mức tối thiểu mong cầu của chính phủ hiện tại. Sự chua chát thất vọng sẽ đùn lên như núi lửa và Net sẽ phải ra đi.

Hỏi: phá vỡ, giải thể Hamas có thể thực hiện hay không?

Đáp: Chúng tôi không thể hoàn toàn tiêu diệt, giải thể Hamas và chúng tôi sẽ không lưu trú tại Gaza. Chúng tôi sẽ rút 90% quân đội khỏi nơi nầy. Điều tối đa hiện nay chúng tôi có thể làm là những cuộc đột kích bất thần rời rạc nhắm đến các mục tiêu cố định đặc biệt từng chỗ. Nhưng vẫn không đạt mức mong muốn thấp nhất.

Lính trừ bị sẽ về nhà, bực bội bất mãn. 150 ngàn người DT hiện ra khỏi nhà. Họ không thể vô nam vì không có chỗ ở. Ra bắc, họ có nhà nhưng không muốn ở để chờ hứng một nguy cơ như nguy cơ vừa qua. Chính phủ không còn uy tín làm họ an lòng trở về. Những người nầy sẽ đoàn kết với những người trước kia đã bất mãn Netanyahu trong các lần cải cách luật pháp và phe đảng.

Hỏi: Chính phủ DT sẽ phải làm gì mới có thể rút quân và tuyên bố đã đạt vài mục tiêu?

Đáp: Gaza gần như hoàn toàn hủy diệt; còn một chút miền trung nhưng rồi sẽ bị hủy diệt tiếp. Có thể quân đội sẽ loại trừ một trong những lãnh tụ Hamas. Tôi nói có thể. Tuy nhiên DT đã bỏ mất cơ hội loại trừ Deif và Sinwar từ lâu. Net đã có phương tiện và thời gian để làm việc nầy nhưng không muốn làm.

Gilad Shalit và cha, phải, cùng Netanyahu, trái

Hỏi: Năm 2011, ông có đồng thuận trao trả 1.027 tù nhân Palestine đổi lấy một người lính tên Gilad Shalit?

Đáp: Không. Khi còn làm thủ tướng; tôi từ chối thỏa thuận; tôi chỉ thỏa thuận nếu điều kết ước có lợi cho DT mười lần hơn thế ấy. Chúng tôi bàn định chỉ thả 324 tù nhân xếp loại khủng khủng bố trung bình hay thấp hơn. Khi sắp rời chức vụ, tôi được Ai Cập cho biết Hamas đang muốn thi hành vì Hamas biết Netanyahu sắp thay tôi, Netanyahu có thể không chịu hay nghiệt ngã hơn. Nhưng tôi từ chối, khi duyệt danh sách Hamas đề nghị.

Thực tế trái lại, Netanyahu quyết định thả 1.027 tù nhân gồm những lãnh tụ cao cấp của Hamas như Yehiyeh Sinwar. Không những thả, Netanyahu còn giúp Sinwar trở thành lãnh tụ của Hamas, nay ông gọi Sinwar là nazi.

Hỏi: thưa ông, năm 2021 ông có nói Hamas không thực sự là mối đe dọa quân sự cho DT. Nay sau vụ Oct7, ông còn giữ ý kiến nầy không?

Đáp: Xin hãy trở về lúc ấy. Lúc ấy Netanyahu tuyên bố Hamas là mối nguy lớn nhất của DT; đấy không những là điều thái quá mà còn cho thấy tâm thần suy nhược của DT.  Lúc ấy Hamas có 5.000 người chiến đấu, cho dù 10 hay 15 ngàn đi nữa mà không có xe tăng, máy bay làm sao cấu thành một nguy cơ sống chết cho DT?

Khi bạn mở cửa và nói với tên trộm rằng: tôi đi ngủ nè; hòm bạc đây. Hắn lấy tiền rồi đi, hắn là một nguy cơ cho bạn chăng?

Tôi không cho Hamas là mối nguy sống chết nhưng tôi không xem thường. Nhưng DT để cho Hamas trốn xuống đất, ngày nay lục soát đi tìm chúng rất khó khăn và gây thiệt hại cho dân chúng.

Hỏi: vì sao nhiều người so sánh Oct7 với cuộc tấn công bất ngờ của Ai Cập ở Yom Kippur năm 1973?
Đáp: Oct7 không phải là thất bại của kỹ thuật và tình báo DT. Nguyên do chính là kiêu ngạo, khinh địch, xem thường người Arab. Năm 1973, Arab đã cho thế giới thấy họ khôn ngoan, tài giỏi, nắm đầu chúng tôi chạy sút quần (with our pants down). Năm nay họ chơi cái trò ấy, vì DT kiêu ngạo.

Hỏi: Năm 2005, DT đơn phương rút khỏi Gaza, có phải sai lầm không?

Đáp: Trước 2005 đã có những lần tấn công khủng bố và bắn hỏa tiển; lâu quá người ta quên và chỉ đổ tội cho việc rút lui nầy. Nhưng chiến lược có tính toán của Netanyahu là tiếp tục gầy dựng sức mạnh của Hamas vì cho đó là đối lực của chính quyền Palestine, sẽ làm suy yếu Mặt Trận Palestine PLO.

 Ehud Olmert trái và Mahmoud Abbasa, 2007

Hỏi: Ông có còn xem tổ chức Fatah và Abbas là những thành phần tham dự tìm kiếm hòa bình hay không?

Đáp: Cho đến hôm nay, tôi vẫn thường liên lạc với Abbas. Tôi hy vọng ông ta sẽ ký vào bản tuyên bố chung về giải pháp hai quốc gia dựa theo biên giới ấn định năm 1967 và sáng kiến hòa bình của Khối Arab, công nhận một phần của Jerusalem làm thủ đô của Palestine. Đây là một kế hoạch hòa bình thương thảo khó khăn giữa DT và Palestine. Nhưng không có giải pháp nào hay hơn. Muốn hòa bình, chúng ta phải đi thêm một bước nữa làm bàn đạp tiến lên tương lai hòa bình.

Tôi nào có lầm chi. Người Palestine ở West Bank không bao giờ làm kiến nghị xin gia nhập phong trào Zioniste; họ là kẻ thù của chúng tôi. Nhưng còn ai nào nữa để ngồi chung tìm ra một giải pháp có lợi cho DT.

Hiện giờ vẫn còn rất nhiều người chống giải pháp nầy. Nhưng chóng hay chầy, chúng tôi cũng sẽ phải đồng thuận trả lời chung những câu hỏi như sau. Rồi răng nữa? OK, chúng ta sẽ tiêu diệt chúng, sẽ giết hết bọn khủng bố. Rồi răng nữa? Phải chăng chúng ta sẽ kiểm soát 5 triệu người Palestine mà không cho họ quyền chính trị, dân quyền và nhân quyền, quyền bầu cử?

Để thực hiện một tương lai hòa bình vững bền trong ý thức, hợp tình hợp lý, DT cần có một lãnh tụ mới, quả cảm, dám đạp trên những lời nói dối mà dân chúng bị đánh lừa tin là chân lý, ngõ hầu mở một hướng đi mới cho lịch sử.-

=======================================================

==================================