Buồn cười, Ukraine

 

bức tranh vân cẩu

Tôn Thất Tuệ  * 

April 8, 2022

Dạ, tui rất minh bạch, không dấu diếm, chỉ nói chuyện buồn cười trong một tuần qua liên quan đến Ukraine. Chợt nhớ thầy cũ khi giới thiệu các hài kịch của Molière có nhấn mạnh như sau. Làm cho người ta cười không phải sút quần lòi đít, mà trình bày sự thật, vì sự thật rất đáng cười. Điều nầy còn áp dụng cho thế kỷ sau với Voltaire.

Tuần qua, phát giác mồ chôn tập thể như kiểu Mậu Thân Huế đã giúp cho chính trị Tây Phương một dịp tốt để bày tỏ cái gọi là cương quyết với Putin. Ai dè Biden lại đi quấy nhiễu con gái của Putin, tuy chuyện ni chỉ tiếp tục các việc tịch thu du thuyền v.v… nhưng nếu du thuyền không bị tịch thu thì du thuyền không thể bay qua Nga tấn công Ukraine. Các vụ tịch thu trong quá khứ xẩy ra khi chủ đã chết hay bị hạ như Mobutu ở Congo hay Marcos ở Phi Luật Tân. Người ta sẽ làm bia ghi công Biden đòi tịch thu gia sản của hai đứa con gái như Nghệ An làm bia ghi công ơn khi đến thăm Nghệ bác Hồ có đái vào mé sông.

Trống đánh kèn thổi ở Âu Châu, bà chủ tịch u ơ (đúng là u ơ UE) Ursula von der Leyen cho biết UE đã thêm sanction là giảm nhập cảng than đá của Nga. Than đá là sản phẩm lạc hậu, đang xuống dốc vì bị cho là nhiên liệu dơ nhất, sinh thán khí, thay đổi khí hậu, chỉ dùng cho các nhà máy điện sắp dẹp tiệm hay thay thế bằng nhiên liệu tái tạo (renewable). Trong lúc đó hiện nay mỗi ngày Đức mua của Nga 220 …triệu dollars chất đốt hóa lỏng LNG. Wall Street Journal cho biết từ khi Putin cho nổ súng đến khi Nga rút khỏi Kyiv, Âu Châu đã mua của Nga 38 tỷ dollars nhiên liệu, đổ đồng gần một tỷ trong 24 giờ. Và đang tiếp tục mua dầu và tuyên bố nhiều hơn. Ngày Apr 5 bà chủ tịch cho biết nhiều biện pháp thanh trừng tẩy chay nhiên liệu Nga như Hội Đồng Âu Châu khẩn cấp bỏ phiếu tẩy chay với tỷ số hơn 500 phiếu thuận và 23 phiếu chống, nhưng không có hiệu lực cưỡng hành, quyền vẫn ở từng quốc gia.

Sáng ngày hôm nay Apr 8, các báo internet về vận tải đồng đều cho biết dầu và khí đốt không có gì thay đổi, vẫn mua bán như cũ. Ngoài ra còn cho biết, than đá không được chuyển mãi theo khế ước mà theo “spot market” mua từng cú một, thanh toán và giao ngay trong vòng hai ngày, không phải là mua bán lâu dài có qui củ.

Kinh khủng nhất là Yahoo News lưu ý độc giả - tuy là chuyện xưa – các tàu chở dầu và khí hóa lõng (tanker) đều do các nước tây phương làm chủ và chở thuê cho Nga. “Western Countries” trong ngôn ngữ hiện nay gồm cả HK, Canada, Úc; các đảo quốc nhỏ chỉ là bung xung cho đăng bộ tàu thủy trốn thuế. Vẫn biết có vài hải cảng ở Anh, nghiệp đoàn bốc dỡ từ chối giúp vài tàu dầu Nga xuống hàng.

Chúng tôi rất con nít khi hỏi tại sao Ba Lan và chính Ukraine không đem búa mà khện ống dẫn chạy qua đất mình (các ống nầy từ Nga đến Âu Châu qua Belarus, Ba Lan và Ukraine cũng như ngầm dưới biển Baltic)

Ba nước Baltic (Estonia, Latvia và Lithuania) đã 100% không lệ thuộc Nga về nhiên liệu trong 10 ngày qua. Cựu nữ TT Lithuania, Dalia Grybauskaitė, cho biết bà đã lưu ý Âu Châu hãy độc lập với Nga về việc nầy; bà đã thực sự bắt tay, bằng cách xây dụng những trạm tiếp nhận nhiên liệu từ năm 2014, khi Nga sáp nhập Crimea. Đến nay Đức mới nói sẽ xây dụng các terminal nầy. Mỹ đồng ý đưa vào thị trường 15 tỷ mét khối khí đốt nhưng thế giới không có chỗ tiếp nhận.

Hành động của ba nước Baltic chưa phải là đòn quyết định với Nga vì số lượng ngưng mua quá nhỏ so với nhu cầu nước đại kỹ nghệ như Đức, nhưng nó mang tinh thần độc lập và biết tính xa.

Cũng bà chủ tịch u ơ nói ra: Đức (bà người Đức) sẽ gởi cho Ukraine những phi cơ Nga đã viện trợ cho Đông Đức (người bình dân xó chợ nói là để trong kho, trong garage không dùng tới). Thưa bà, khi rục rịch chiến tranh Ukraine, thủ tướng Đức có nói chuyện gởi máy bay, nhưng không thực hiện. Tiếp theo đó, Ba Lan nói sẽ cho Ukraine mấy chục chiếc Mig 29, nhưng nói sẽ chuyển đến căn cứ Nato ở Đức để Mỹ chuyển giao, Mỹ không làm, Thưa bà, tôi không tuột quần bà làm trò cười mà cái thằng nầy nó “tuột quần” bà theo nghĩa bóng.

Jared Isaacson tỷ phú và phi hành gia, chủ nhân nhiều công ty quốc phòng và làm chủ một chiếc Mig 29. Ông là huấn luyện viên cho hải và không quân HK; đã lái Mig 29 và cho đó là một phi cơ khiếp đảm trên chiến trường. Nhưng nay Mig đã lỗi thời, 40 năm. Nga chờ cho những Mig nầy nhập cuộc và bắn hạ làm thích. Chúng chỉ làm cồng kềnh quân đội U; chúng không hiệu nghiệm bằng hỏa tiển địa không như dàn phóng Patriot.

Nước Đức của bà bây giờ nghĩ sao nói vậy, rất minh bạch đáng khen: Không mua nhiên liệu của Nga thì chúng ta làm Nga thiệt thòi một và chúng ta tự làm thiệt thòi 10. Âu Châu cũng như gia đình kia chôn xác tổ tiên dưới chân đồi với sự cả tin: bao giờ rừng nầy hết cây họ nầy mới hết quan; nhưng chẳng bao lâu rừng bị phá làm đường xe lửa và họ hết quan. Âu Châu tin Putin như gia đình nầy tin ở thầy phong thủy. Vì vậy thật đáng khen ý thức chính trị của cựu nữ tổng thống Lithuania: Tây Phương xem nhiên liệu là vấn đề kinh tế nhưng Putin đã xem đó là một vấn đề chiến lược, có tinh chất đặc biệt của nền địa chính (geopolitic). Kinh tế của Nga chỉ dựa vào khai thác tài nguyên thiên nhiên và được thiên nhiên ưu đãi, đất đai rộng và phì nhiêu để sản xuất mễ cốc. Nhưng Nga đã dùng như một vũ khí bắt chẹt Tây Phương.

Trên chiến trường, tính đến đầu tháng tư, HK đã cung cấp vũ khí cho U tính ra giá là 200 triệu dollars trong số 800 Mỹ đã chấp thuận; báo chí cho hay cho đến giữa tháng nầy thì HK sẽ dùng hết 600 triệu còn lại và chuyển vũ khí đến U. Hai tuần trước, một nhân viên thân cận của TT Zelensly cho biết Nga đã hủy diệt mọi khả năng chiến tranh của U. Chắc hẳn ông không nói đến tinh thần dân và quân nhưng nói đến quân trang quân dụng. Thật vậy, các hỏa tiển tầm xa từ căn cứ hải quân Crimea đã phá hủy căn cứ huấn luyện gần biên giới Ba Lan; cơ sở sản xuất vũ khí ở Lviv; bộ chỉ huy của trung đoàn thiện chiến Azov; phi trường Kyiv (một nửa dân sự, một nửa quân sự) v.v….

Không nói ai cũng biết, U chỉ trông chờ vào HK, những quân viện khác chỉ tượng trưng như mấy xe bọc sắt của Úc; mấy chục xe tăng do Nga sản xuất tồn kho của Tcheque. Giới quan sát cho rằng HK lẫn Tây Phương chưa xác định đường hướng mới của Putin. Tham mưu liên quân Mỹ tướng Milley chỉ lo xây thành, xây công sự phòng thủ cho các nước Nato quanh Nga mà không chú tâm đến cuộc chiến thực sự ở Ukraine. Milley nói với ủy ban quốc phòng thượng viện rằng trong vài ngày Nga sẽ lấy Ukraine là xong. Ngoài sự dự đoán sai, lời của Milley cho biết HK sẽ không làm gì và đương nhiên chấp nhận; HK đã mời Zelensky tẩu thoát. Trong bản minh định Budapest (Budapest memorandum), Nga Anh Mỹ cam kết bảo đảm toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.

Milley nay nói ngược: cuộc chiến sẽ trường kỳ (Protracted war) không hiểu Milley quan niệm thế nào. Nga chiếm U; quân dân U rút lui vào một chiến khu như Vạn Lý Trường Chinh của Mao? Ba Lan và Slovakia sẽ cho làm mật khu? Hay cứ như thế nầy như chiến tranh trăm năm? Có lẽ Milley cho rằng Nga sẽ sa lầy như ở Afghanistan? Trường kỳ kháng chiến bây giờ không như thời Lê Lợi chỉ cần gậy tầm vông. 

Bước tới của Putin sẽ là chiếm và giữ Mariupol, chiếm giữ Donbas, bắc cầu qua Crimea, cũng cố uy thế ở Hắc Hải. Không thấy các tài liệu internet đề cập đến vùng biển tuy đã một thời rùm ben vụ Nga sáp nhập Crimea. Ngoài hơn 1/3 do Thổ Nhĩ Kỳ làm chủ, bờ biển còn lại chia cho (từ đông qua tây) Georgia, Nga, Ukraine, Rumania và Bulgaria. Ukraine nhiều nhất và lợi thế vì còn chiếm một nửa của nội hải Azov nhưng Nga đã chiếm hết vì nằm phía Nam Donbas nhất là Crimea án ngữ toàn Hắc Hải. Trên lý thuyết Ukraine còn được phía tây ngạn cửa sông Dnieper với hải cảng quan trọng Odesa.

Tại vùng biển nầy Ukraine có ghi công đã bắn cháy một tàu vận tải của Nga nhờ một rocket từ xa. Khi chiếm Crimea, Nga giữ tất cả tàu của Ukraine, về sau có trả lại nhưng trả tàu cũ gần phế thải. Hải Quân U xem như triệt tiêu. March 3, 2022, Ukraine đã tự phá hủy chiến hạm số một của mình ở quân cảng gẩn Odesa để Nga khỏi lấy, và từ đó Ukraine xem như mất hết vùng biển.

Điều nầy có nghĩa là khép kín sinh mạng của Ukraine. Ukraine đã hầu như bỏ vận chuyển lúa mì bằng tàu hỏa để xuất cảng. Đường biển rất thuận tiện, tàu qua eo biển Bosporus là vào ngay Địa Trung Hải nối liền thị trường lúa mì chính là Phi Châu, Ai Cập, Iran, Iraq. 1/3 dân số thế giới ăn bột mì. Lương Nông Quốc Tế mua lúa của Ukraine trong các chiến dịch cứu đói.  Nga và Ukraine là hai nhà cung cấp chính. Nay không tàu nào có thể ghé bến; không những thế, biển đã có nhiều thủy lôi mà Thổ đang khổ công đương đầu.

Năm ngoái Ukraine được mùa, hiện mễ cốc tồn kho rất lớn, các nông gia trung bình còn có vựa lúa trị giá 2 triệu dollars không thể xuất cảng. Vụ mùa sắp đến sẽ bình hòa tuy giảm 1/3 vì thanh niên tự ý tòng quân mặc dầu nông dân được miễn quân dịch. Giới canh nông lo ngại Ukraine tuy nay không thiếu lúa mì, sẽ chết đói năm tới.

Cũng như dầu, Nga xem lúa mì là một chiến lược, tìm mọi cách hủy diệt canh nông của Ukraine. Nga hiện giảm giá lúa mì để khách hàng của Ukraine đến mua. Thế giới phải mua của Nga nếu không muốn chết đói.

Nhưng từ nồi cơm trách cá, chúng ta thấy thêm một mặt trái của Mỹ và Âu Châu do ký giả Max Bearak (Washington Post April 7, 2022) phanh phui: Nga đã giảm giá lúa mì để cho thị trường Nga hấp dẫn hơn, mặc dầu dọa sẽ rút bớt xuất cảng đến các nước chống chiến tranh Nga. Nga không bị cấm xuất cảng thực phẩm, nhiều đại công ty của Mỹ vẫn tiếp tục hoạt động ở Nga như Cargill. Nông gia Dukin nói với tôi: các công ty Đức và Mỹ vẫn tiếp tục kinh doanh ở Nga. Mặc dầu cấm vận và trừng phạt, hai nước nầy vẫn tài trợ các tổ hợp thương mãi nầy. Đúng vậy, Tây Phương ép chúng tôi phải chết từ từ.

Trường hợp lúa mì nầy nhắc lại xưa kia Staline đã dùng thực phẩm mà cai trị U và đưa đến 4 triệu người chết đói. Đồng thời cho thấy Nga tiếp tục lối nhìn tổng quát từ Lenine, có một viễn tượng đầy đủ. Biết mình sẽ làm gì, muốn gì. Các chiến lược gia Tây Phương đã coi nhẹ Hắc Hải. Ít nhất Nga có thể dùng đường biển nầy xuất cảng thực phẩm và các sản phẩm khác phi quân sự để được lưu thông qua eo biển Bosporus. Còn nhiều điểm khác đã không được chú trọng

Putin tạm ngưng, rất có thể Putin theo bài học của Staline đưa thêm quân chiếm Phần Lan 1939 để cho nước nầy mất 7% lãnh thổ. Putin có thể ít quân hơn Staline nhưng nhiều tiền hơn. Mỗi ngày có gần một tỷ dollars tiêu chơi. Mỹ và Âu Châu tịch thu tàu, gia sản con gái của Putin thì ngày ngày phải thuê người canh giữ, tốn thêm tiền. Putin của tôi bây giờ: đi nhai, đứng ngậm, ngồi cười, về nhà nằm ngủ có người xỉa răng, có người đem tiền đến cúng dường.