Chính trị cơm chiên

Nước Tàu hết chuyện cải nhau nên cứ vào cuối năm thì đem chuyện cơm chiên trứng vịt ra mà làm khó nhau.

24 Oct 2023, có anh đầu bếp "online" danh tiếng đưa lên internet một video dạy cách làm cơm chiên với trứng vịt, cải biến cơm chiên Dương Châu, món chính khi ăn cưới nhà hàng Tàu. Wang Gang đã hạ xuống và hứa với 10 triệu thân hữu rằng anh ta sẽ không bao giờ làm cơm chiên nữa.

Cà cuống chết cái đít còn cay. Không như Lenine và Staline, Mao không bị hạ bệ, tượng Mao không bị giật sập. Âm phúc của cha truyền lại cho con. Mao Ngạn Anh nay còn có người tưởng nhớ. Từ khi con chết, Mao thường nhớ ngày kỵ bằng cách ăn cơm chiên.

Thế nhưng chuyện cơm chiên biến hóa theo chiều hướng nghịch.

Mao Ngạn Anh là sĩ quan trong một đơn vị tham chiến Triều Tiên và chết vì bom của Không Quân Hoa Kỳ ngày 25.11.1950. Theo hồi ký của một đồng đội, cậu cả ngủ quên dậy trễ quá bữa ăn sáng của đơn vị. Đói bụng, Ngạn Anh đốt lò chiên cơm trứng, tuy có lệnh cấm nấu nướng ban ngày, chỉ nấu về đêm để máy bay địch không thấy. Không những đốt lửa trái phép, Ngạn Anh không chịu trốn xuống hầm tuy đã có báo động. Khói bếp đã hướng dẫn máy bay Mỹ đến thả bom, nhiều người chết theo.

Chẳng hiểu vì sao từ chỗ Mao nhớ ngày con chết bằng món cơm chiên, ngày nay chính quyền CS Tàu trừng phạt đề cập cơm chiên trong tháng 10 là châm biếm hạ bệ anh hùng dân tộc Mao Ngạn Anh, vi phạm luật bảo vệ anh hùng cứu nước.

Đảng CSTC bác bỏ giai thoại cơm chiên, tuy Mao đã gián tiếp công nhận, giải thích rằng nơi Mao Ngạn Anh đồn trú là bộ chỉ huy hành quân đã phát ra các làn sóng điện truyền tin và không quân HK tìm tới thả bom.

Một số người thương cho tài năng son trẻ của Mao Ngạn Anh nửa chừng đứt gánh, yêu cầu chính phủ trừng phạt nặng việc dùng cơm chiên vào mục đích chính trị.

Một số người khác trả lời họ rất mừng vì nếu không chết, Mao Ngạn Anh sẽ nối ngôi cha như anh Ủn Bắc Hàn hiện nay, quá khổ, quá khổ. Bắc Kinh bận rộn nhiều việc nên chẳng làm khó phong trào dân chúng ăn cơm chiên ngày 25 Nov như Thanksgiving của Tàu, tủm tỉm cười vui cậu cả tham ăn.

Bầu cử Đài Loan

từ trái: Lại Thanh Đức, Hầu Hữu Nghi, Kha Văn Triết

Bầu Cử Tổng Thống Đài Loan

The Washington Post Nov 27

Đài Loan sẽ đi bầu tổng thống ngày Jan 13 2024; nếu không ưa thích kết quả, Bắc Kinh sẽ gây lộn xộn trong bang giao với HK. Bắc Kinh nói đây là cuộc chọn lựa hòa bình hay chiến tranh, đồng thời gia tăng với cường độ chưa từng thấy chiến dịch hăm dọa chiếm đảo quốc nầy bằng quân sự.

Tập Cận Bình ở San Francisco lưu ý Joe Biden rằng Đài Loan là điểm mấu chốt của bang giao Hoa Mỹ. HK tuy công nhận chính sách một nước Tàu duy nhất, đã ủng hộ dân chủ của Đài Loan và cung cấp vũ khí. Tàu cộng chưa bao giờ cai trị Đài Loan nhưng nhất quyết đảo nầy thuộc lãnh thổ TC và sẽ chiếm lại bằng vũ lục nếu Đài Loan không chịu khuất phục.

Các chuyên gia chính trị cho rằng cuộc bầu cử nầy nhằm tìm ra một nhân vật đủ sức đối kháng sự đe dọa từ lục địa và cộng tác với HK và đồng minh giảm thiểu nguy cơ chiến tranh. Điểm lạ kỳ nầy có thêm một đảng thứ ba ra tranh cử làm mất quân bình hệ thống lưỡng đảng hiện nay.

Liên danh quyết liệt nhất chống đối TC hiện đang dẫn đầu. Đó là liên danh của đảng Dân Chủ Tiến Bộ đang cầm quyền; tuy chính phủ đang bị phê bình lương bỗng toàn xứ không tăng và giảm sản xuất điện khí bằng nguyên tử lực. Bắc Kinh ghét đảng nầy và không chịu thương thuyết với bà Thái Anh Văn. Nữ tổng thống nầy sẽ từ nhiệm tháng sáu 2024 vì quá hai nhiệm kỳ giới hạn.

Đương kim phó tổng thống Lại Thanh Đức được đảng Dân Chủ Tiến Bộ đề cử tranh chức tổng thống. Ông Đức là một bác sĩ về thận và đã làm phó từ 2020. Ông đang thuyết phục dân chúng rằng Đài Loan sẽ an toàn dưới sự lãnh đạo của ông. Vì lẽ tám năm qua, đảng của ông đã xây đắp mối liên hệ vững chắc với HK, Nhật Bản và các quốc gia dân chủ khác và luôn giữ lập trường chống lại áp lực của Trung Cộng.

Thành công của ông Đức sẽ làm Bắc Kinh bực bội,  TC đã kết án ông chủ trương ly khai mạnh mẽ hơn bà Thái Anh Văn, luôn chủ trương Đài Loan độc lập. Sau lần ông Đức viếng thăm thời gian ngắn New York và San Francisco tháng tám vừa qua, TC đã thao diễn rần rộ quanh Đài Loan để dằn mặt. Ứng viên phó của ông Đức, bà Tiêu Mỹ Cầm, cựu đại sứ tại Mỹ, đã hai lần bị Bắc Kinh "cấm vận" (sanctioned). Từ khi làm phó TT, ông Đức trở nên ôn hòa hơn, ông chủ trương duy trì chủ quyền thực tế (de facto sovereignty) chưa vội tuyên bố độc lập.

Đảng đối lập chính là Quốc Dân Đảng, chủ trương thân thiện với Bắc Kinh, tái lập mậu dịch và thương thuyết. Đại diện QDĐ là Hầu Hữu Nghi, 30 năm trong ngành cảnh sát, thị trưởng Tân Đài Bắc làm việc có hiệu năng nhưng ít kinh nghiệm ngoại giao và ít hiểu biết về TC. Ông Nghi muốn hợp tác kinh doanh với Hoa Lục để giảm bớt tương tranh. Ông phản đối Đài Loan độc lập và xem Đài Loan là một phần của Trung Cộng. Hầu Hữu Nghi chưa phải là ứng cử viên thuần túy của Quốc Dân Đảng. Ông sinh trên đảo nầy, cha mẹ ông không thuộc chế độ Tưởng Giới Thach trốn chạy từ Hoa Lục. Cử tri cổ truyển QDĐ không nhiệt tình ủng hộ nên ông phải chọn ứng viên phó một nhân vật truyền hình luôn chỉ trích chính phủ, đặc biệt cá nhân bà Thái Anh Văn và ông Đức.

Nhân vật đảng mới là Kha Văn Triết, Dân Chúng Đảng. Lập trường không rõ ràng. Ông nói hai bên eo bể Đài Loan, chúng ta là một nhà (one China policy) nhưng Đài Loan cần có sức mạnh quân sự để trừ mối nguy hiểm của Bắc Kinh. Vị cựu thị trưởng Đài Bắc 64 tuổi nầy chủ trương cải cách hệ thống công quyền và được một số ít cử tri trẻ ủng hộ. Bác sĩ giải phẩu nầy được xem là con ''ngựa đen" chia phiếu của đảng Dân Chủ Tiến Bộ của ông Đức.-

Phụ luận, ttt

Vì sao nói Hầu Hữu Nghi không tiêu biểu cho Quốc Dân Đảng? Năm 1949, Tưởng Giới Thạch thua Mao Trạch Đông và đem bầu đoàn thê tử ra đảo Đài Loan và hành sử như một xứ đi thuộc địa. Rõ nhất là chế độ "ngoại tỉnh dân"; chỉ những ai sinh ngoài tỉnh nầy mới được giữ chức vụ lớn nhỏ trong chính quyền. Hầu như kiểu phải có đảng tịch mới được vô làm. Để chứng tỏ ngoại tỉnh dân, phải khai quê quán ở Hoa Lục. Theo luật Tàu, quê quán tính theo ông cố chứ không phải nơi sinh; như vậy ba thế hệ sinh ở Đài Loan vẫn là ngoại tỉnh nhân. Bố mẹ ông Nghi không thuộc lớp người di tản của Tưởng Giới Thạch. Quân của Tưởng Giới Thạch đã sát hại dân địa phương, là một sắc dân có ngôn ngữ riêng như Tiều, Quảng v.v... nhưng ngày nay Đài Loan nói tiếng Quảng Đông nhiều hơn. Các buổi văn nghệ giúp vui nhân ngày bà Thái Vân Anh nhậm chức có những màn diễn lại cảnh lính Tưởng Giới Thạch giết dân Đài Loan. Tuy vậy, theo thống kê chỉ 3% dân số có phả hệ từ lớp người nguyên thủy trên đảo. Hán tộc đã đến lập nghiệp khi Đài Loan là thuộc địa của Bồ Đào Nha. 1895, nhà Thanh giao Đài Loan cho Nhật Bản để Nhật trả lại 1945 khi thua trận.

Một phần vì địa dư xa cách lục địa, một phần vì ảnh hưởng tiến bộ của Nhật, dân chúng Đài Loan cảm thấy là một thực tại chính trị nhân chủng độc lập. Hơn nữa dù độc tài, Tưởng Giới Thạch vẫn còn để chỗ thở cho tinh thần dân chủ.

Đáng ngạc nhiên, con cháu của Quốc Dân Đảng bị CS Mao Trạch Đông đuổi chạy có cờ nay chủ trương đặt mình dưới ách CS Hoa Lục. Ngành Hoa học (sinology) có cách giải thích chăng?

Nếu đồng ý với bình luận của New York Times (Bắc Kinh chưa sẵn sàng động thủ lúc nầy), Bắc Kinh đang nhắm về phía Nam biến khu Lưỡi Bò làm cứ địa quân sự và kinh tế, đâm tuốt đến Úc. Thềm lục địa nầy cạn và nhiều dầu hỏa. Tẩy (stake) ở Đài Loan của Nhật lớn hơn hay bằng tẩy của Mỹ. Sau lưng Đài Loan là Nhật mà TC đang nhờ cậy kỹ thuật và tài chánh.

Xa hơn nữa, tận Nam Mỹ, Argentine vừa có tổng thống mới sẽ nhậm chức đầu tháng 12: Javier Milei. Kinh tế gia tự do nầy tuyên bố sẽ không chơi với các nước CS tức là Trung Cộng hiên đang thành lập một phe trục với các nước Nam Mỹ. Bắc Kinh đã tỏ vẽ lo ngại. Các xứ to nhỏ quanh Argentine đã tìm cách ngăn chận Milei nhưng không thành công. Tuy ở Argentine cứ bốn người có một người ăn lương của chính phủ, và một khối lượng rất lớn dân chúng hiện hưởng trợ cấp, Javier Milei chủ trương tư hữu hóa tối đa quyền làm chủ của chính phủ. Milei sẽ thay đồng peso bằng đô la Mỹ (dollarization). Bà phó tổng Victoria Villaruel tốt nghiệp trường quốc phòng HK, là chuyên gia trừ khủng bố và nội loạn.

Tổng thống mới ở Slovakia, Robert Fico chấm dứt quân viện cho Ukraine, sau một thời gian dài Slovakia là đồng minh số một của Ukraine. Robert Fico nói cuộc cấm vận của Tây Phương chẳng hữu ích gì, chỉ làm cho tình hình Ukraine bế tắc.

nghe từ phía Arab

    Thiết giáp Do Thái, Gaza, Nov 2023

Tương Lai Do Thái

Marvan Bishana, Al Jazeera Nov 24

Được xem là cao điểm của những chính sách đầy tội ác, cuộc chiến thô bao hiện nay ở Gaza, trong trường hạn, là cuộc tự sát, tiêu hủy "nhà nước quốc gia Do Thái to lớn". Thật vậy, việc sát hại dân chúng Palestine dưới chiêu bài tự vệ không giúp gì cho nền an ninh cho sự bền vững tương lai DT. Trái lại, sự việc nầy tạo thêm bất an, cô lập hóa DT, đánh mất sự sống còn dài hạn của DT giữa một vùng đất không lấy gì thân thiện.

DT sẽ không có tương lai sống còn ở Trung Đông nếu không đạp đổ chế độ thuộc địa để thiết lập một quốc gia bình thường như các quốc gia khác. Một thời gian ngắn đầu thập niên 1990, DT, tuy lệ thuộc HK, đã chuyển hướng tìm một hình thái bình thường, ngõ hầu người Palestine và các quốc gia Arab mở đầu diễn trình hòa bình dung hợp dưới sự bảo trợ thân thiện của HK.

Nhưng bản chất thuộc địa đã điều hoạt mọi hành động của DT, đã bỏ mất nhiều cơ hội chấm dứt cuộc chiếm đóng tốn kém và sống an bình với các quốc gia chung quanh. 

Thay vì chấm dứt chiếm đóng, DT tăng cường gấp bội thực dân hóa các lãnh thổ của Palestine; gia tăng số làng lập cư bất hợp pháp; đã chiếm đất của người Palestine; phân vùng dân chúng không được qua lại; phân chia hai giai cấp: thượng tầng uy lực là người DT, thấp kém yếu hèn là người địa phương.

Dưới bóng đen thực dân hóa, DT đi nhanh vào chủ trương phát xít, thực hiện chủ thuyết độc tôn DT trong các đạo luật mới, áp dụng toàn lãnh thổ Palestine xưa cổ từ sông Jordan đến Địa Trung Hải. Chẳng mấy chốc, hữu khuynh quá khích sẽ hủy diệt các định chế DT và đánh mất các cơ hội xây dựng hòa bình trong vùng. DT đang nuốt chửng Palestine lịch sử, dùng các làng nhập cư đuổi người Palestine ra khỏi xứ. Sau khi khóa xong nhà tù Gaza, DT đã quẳng xuống biển chìa khóa cửa nhà tù nầy.

Cuộc tấn công Oct7 đã đánh thức DT, nhắc nhở rằng việc thực dân hóa không thể thực hiện, DT phải giải quyết tận gốc vấn đề: truất hữu quyền làm chủ ruộng đất, chiếm đóng và bao vây.

Nhưng chính phủ hiện nay đã biến thảm trạng nầy thành tiếng gọi đàn, tiếng thét hành quân để phi nhân hóa Palestine (human animals); DT đồng hóa Hamas với mọi người Gaza, gọi là chống điều ác.

Do đó, DT chủ trương tiêu hủy và bành trướng, không tôn trọng tối thiếu nhân quyền và luật quốc tế. DT được ủng hộ, tài trợ, trang bị vũ khí bởi Hoa Kỳ và đồng minh của HK. 

Bộ lạc ngoại nhập vũ phu nầy sẽ không có cơ may tồn tại giữa vùng đất của các sắc dân tại chỗ trong vùng nay đã đoàn kết hơn bao giờ chống lại kẻ xâm nhập khát máu. DT không thể dùng mộng ảo thần học độc tôn để biện minh hành động phân chủng, và sát hại trẻ con. God không cho phép làm những chuyện ấy. 

Người HK và Tây Phương đã thấy rõ như vậy; ngày một thêm những nhân vật ảnh hưởng lên tiếng như TT Pháp Macron. Dư luận thế giới dần dần không còn thân thiện với DT.

DT chỉ còn cơ hội tốt cuối cùng là chấp nhận đề nghị của Joe Biden tái lập giải pháp hai quốc gia; bình định hóa Gaza, DT không tái chiếm đóng quân sự, không dọn sạch chủng tộc, không thu nhỏ lãnh thổ. 

Nhưng Netanyahu đã bác bỏ; liên hiệp chính trị của ông vẫn tin chắc sẽ không bị HK bỏ rơi, tuy ngoài miệng là thế.

Khá lâu trước vụ Oct7, ký giả DT Ari Shavit đã tiên đoán DT sẽ trụy hoại nếu tiếp tục con đường tiêu cực. Tuần qua, Ami Ayalong, cựu giám đốc an ninh nội địa DT Shin Bet đã báo động chiến tranh hiện tại và sự bành trướng lãnh thổ sẽ đưa DT đến ngày tàn. Hai người nầy đã viết sách tiên đoán tương lai đen tối của DT nếu cứ tiếp tục chiếm đóng, lấy đất.

Chiến cuộc Gaza bắt đầu giai đoạn cuối cùng, không phải của Palestine. Chế độ khát máu phân chủng ở Nam Phi đã phải cáo chung. Sẽ đến phiên DT không lâu đâu.-

Xin tham khảo nguyên bản ở đây

==============================================================

trường Châu Văn Tiếp Bà Rịa Phước Tuy trước 1975

========================================

    Cổng Nam Tây Kinh (Thành Hồ) Thanh Hóa
 

Gia Phả và Sử Ký

Hyppolyte Le Breton . Hà Nội 1937

Gia phả các đại tộc các vùng quanh biển và các vũng vịnh cho thấy nhiều chi tiết lịch sử không có trong Đại Nam Nhất Thống Chí.

Vào thế kỷ 10, dòng họ Hồ lập nghiệp tại vùng đồi núi Tiên Sinh miền trung du giữa Quốc Lộ và Sông Con.

Thế kỷ 13, Hồ Kha xuống vùng đồng bằng gần biển, xây dựng cơ đồ trên đĩnh đồi Bào Đột. Tiếp đến thời Bảo Khánh của Trần Minh Tông (1314-1324) xuống thấp hơn đến các vũng vịnh, đắp đê tăng diện tích trồng lúa. Từ đó xuất hiện hai nhóm làng với hai tên khác nhau là Tam Đôi và Tam Công. Cuộc bành trướng lũy tiến của dòng Hồ là dấu tích các vũng xưa mang tên chung Diễn Châu biến mất để thành ruộng giữa thế kỷ 10 và 15.

Vào thế kỷ 15, đất phong của họ Nguyễn làng Thượng Xá gồm hải khẩu Cửa Xa và vũng Hồ Nước Biển. Cửa Xa đã thành Cửa Lấp. Do đó, ngày nay vùng Đồ Cảm chỉ có một lối ra là cửa sông Cửa Lò. Lối thông thủy giữa biển và Hồ Nước Biển bị lấp cạn thời Gia Long. Cho nên vũng nầy thành nước ngọt.

Các thay đổi nầy được tìm thấy trong gia phả họ Nguyễn Thượng Xá và đúng như địa dư hiện tồn. Tuy nhiên, Đại Nam Nhất Thống Chí không ghi. Đây là một trong những lỗi của các người kết tập. Họ chỉ sao chép Nguyễn Trải và còn nói thêm trong vũng có những sinh vật như các loại sò, là những thứ chỉ sống nước mặn. Xem xét tại chỗ, hiện nay chỉ có những loài nhuyễn thể sống ao hồ như ốc, hến.

Tất các các làng dựa lưng vào các ngọn đồi giữa Cửa Lò và Cửa Hội đều được thành lập bởi Nguyễn Xí từ thế kỷ 15. Ngày nay chỉ cách biển 2 km, 5 thế kỷ từ núi xuống đến nước, rất nhanh.

Gia phả có thể giúp chúng ta dựng lại quá khứ theo bốn tụ điểm dưới đây.

1.- An Tịnh là kinh đô cuối cùng của những triều đại VN bị vây khổn. An Tịnh là nơi thích hợp được chọn để chỉnh đốn quân ngũ, tập trung lực lượng chống ngoại xâm Mông Cổ thế kỷ 13 và chống đô hộ của nhà Minh thế kỷ 15. Trong những ngày đen tối nhất, VN phải rút về An Tịnh. Những dòng họ lớn có thế lực đã tổ chức các cuộc phản công chống người Tàu và đã thành công. An Tịnh đã cống hiến những chiến công to lớn nhưng sử ký không ghi chép đầy đủ. Các đại tộc nầy tự gánh chịu các chi phí chiến tranh như nuôi quân và tiếp tế. Giống như các chư hầu của các vua nước Pháp.

2.- Thập nhị sứ quân. Gia phả họ Hồ sẽ giúp độc giả biết nhiều hơn về việc nổi đậy của 12 sứ quân. Biến cố nầy xẩy ra vào thế kỷ thứ 10 trong thời gian Ngũ Đại bên Tàu. Lúc ấy Đại Nam thuộc quyền thống trị của nhà Hậu Hán. Lợi dụng tình trạng vô chính phủ của Tàu, 12 sứ quân ở Bắc Kỳ và Bắc Trung Kỳ tuyên bố độc lập. Gia phả họ Hồ cho biết sứ quân Diễn Châu là Hồ Hưng Dật, và khu vực nầy trở thành một phiên quốc. Từ đây, đại tộc hùng cường nầy đã sinh ra hai vị vua. Do đó, dòng họ Hồ xưng là thuộc chủng tộc thuần túy Đại Việt.

Nhà Ngô nhà Tiền Lê đều có gốc An Tịnh. Tiên sư của gia tộc uy lực là nhà Hậu Lê là một trong 12 sứ quân và cai trị Cửu Đức, tức là An Tịnh.

Vậy thì phải chăng những vị sáng lập các triều đại quốc gia đầu tiên không thuộc dòng giống thuần túy Đại Việt hay sao?

Câu hỏi tiếp, Trung Hoa đã áp đặt chế độ nào cho các xứ bị Tàu xâm chiếm. Nếu 12 sứ quân thuộc giống Việt thuần túy thì đó là chế độ bảo hộ như La Mã đã áp dụng và như Pháp hiện áp dụng ở Maroc, Tunisie và Đông Dương.

3.- Nguồn gốc dân tộc Việt. Đáng ngạc nhiên, gia phả họ Hồ ghi rõ dòng họ nầy là hậu duệ của các vua Nghiêu Thuấn, 25 thế kỷ trước cai trị lưu vực sông Dương Tử.

Những gia tộc danh tiếng, nhất là của 12 sứ quân, đều thuộc giống Bách Việt gốc ở lưu vực nầy. Nguồn gốc dân tộc Việt chưa được giải quyết rõ ràng. Các gia phả có thể nêu các đầu mối để các học giả nghiên cứu thêm. Tuy vậy, phải loại bỏ những giả thuyết hoang đường như vua Louis 14 tin chắc là hậu duệ của Francus trong huyền thoại Hy Lạp.

4.- Các sắc dân ở Đại Nam. Theo gia phả của một số gia đình, cư dân An Tịnh có tổ tiên người Chàm và Trung Hoa. Để khai thác các vùng đất nước mặn các vua Lê cho, Nguyễn Xí dùng sức làm việc của tù nhân Chàm và Trung Hoa và sau đó giúp họ thành lập các làng trong lãnh địa của mình. Bị tiếm quyền, hai vua Chàm Chế Ma Nô và Chế Son Nô đem gia quyến qua Đại Việt xin tỵ nạn, được vua Trần cấp đất ở Thu Lũng và Cẩm Trường làm lãnh địa.

Gia phả và văn học

Nói rằng Đại Nam không có văn chương có nghĩa là chưa bao giờ thấy một gia phả nào cả. Văn chương không được in rộng rãi, các bản gỗ rất tốn kém ít ai có đủ tiền làm, đồng thời chính phủ mới có quyền in.

Vì vậy các tủ sách gia đình của các gia tộc danh tiếng ở Thanh Nghệ Tịnh, ngoài gia phả, có thêm rất nhiều bản thảo nhiều thể loại văn chương mà thế giới văn học chưa biết đến. Nhiều sách báo về tiểu sử của Nguyễn Du. Chúng tôi tin là không đầy đủ vì người viết chưa đặt chân đến Tiên Điền xin ở lại một thời gian đọc các bản thảo và gia phả của dòng họ danh tiếng nầy.

Nói rộng ra, văn chương Đại Nam giàu có không như nhiều người Âu Châu đã hoài nghi. Riêng chỉ việc khai quật các gia phả và các bản thảo trong các tủ sách gia đình Thanh Nghệ Tịnh, chúng ta sẽ tìm được vô số bài thơ mới, một khối triết lý và luân lý làm giềng mối cho xã hội và làm giàu thêm học thuật Đông Dương. Những phát giác mới sẽ được dùng để sửa hay bổ túc các thực lục của triều đình.

Nhưng là chuyện không dễ. Làm việc nầy cần có người hiểu biết sâu rộng văn học Đại Việt, hiểu biết rành mạch Hán Học.

Phụ biên của người dịch

Hyppolyte Le Breton giữ chức đốc học Thanh Hóa. Ông đã xuất bản nhiều sách về tỉnh nầy. Bài nầy nằm trong một loạt luận văn cho nên nhiều chỗ khó hiểu đã giải thích nơi khác.

Le Breton dùng tên An Tịnh gọi một địa danh ông nói là nơi các triều đại bị nạn rút về để củng cố lực lượng. Khi viết về Thanh Hóa, trong cuốn sách cùng tên, Le Breton nói như vậy và  dùng chung thành ngữ những triều đại bị vây khổn (les dynasties aux abois; như con nai bị vây) nhưng tên là An Trường. 

Thiết nghĩ An Tịnh và An Trường là một. Thành An Trường được Lê Lợi cho xây ở tả ngạn sông Chu trong lúc Hồ Quý Ly xây Tây Kinh ở tả ngạn sông Mã. Le Breton cho rằng An Trường (khu vực Yên Trường) mới là kinh đô thực sự, là điểm tựa của đòn bẩy trong vật lý (fulcrum).

Tác giả cho là kỳ quái khi con cháu họ Hồ tự xưng thuộc chủng tộc thuần túy VN, đồng thời nói là hậu duệ của vua Nghiêu, vua Thuấn.

Dòng họ nầy xuất phát bên Tàu. Thủy tổ Hồ Hưng Dật thời Hậu Hán rời Chiết Giang đến châu Diễn (Diễn Châu Nghệ An) lập nghiệp trước khi chuyển đến Quỳnh Lưu, thời 12 Sứ Quân. Cháu 12 đời của Hồ Hưng Dật là Hồ Liêm đem từ đường về huyện Vĩnh Lộc Thanh Hóa và làm con nuôi của tuyên úy Lê Huấn, đổi thành họ Lê; bốn thế hệ sau sinh ra Lê Quý Ly, tức là Hồ Quý Ly.

Le Breton ngạc nhiên khi dòng họ Hồ nại có tông tích từ Nghiêu Thuấn. Nhưng ông sẽ phải ngạc nhiên nhiều hơn khi theo sử chính thức của triều đình, các vua Nguyễn là con cháu vua Thần Nông bên Tàu.

Nhiếp chánh vương Tôn Thất Hân ghi lại như vậy trong một tác phẩm về lịch sử nhà Nguyễn.

Liam Kelly đã viết  Trong khi quan niệm quốc gia, giống nòi, là những đề tài sôi sục ở Âu Châu, giới ưu việt cai trị ở VN chú trọng đến phả hệ chính trị, kết nối triều đại đương thời vào chuổi kế nghiệp chính thống từ một hoàng đế thần thoại là Thần Nông. Thân thế của Thần Nông và các vua kế nghiệp được đề cập trong Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, thế kỷ 15. Thời điểm nầy cách xa mấy ngàn năm, tính từ thời gian giả định Thần Nông có thật.

Xin tham khảo bài cũ: Tỉnh Thanh Hóa

 

Đốt sạch, giết sạch Gaza

Autumn night falls over the beach of Gaza

Planes are bombing, destruction, destruction

Look the IDF is crossing the line

to annihilate the swastika-bearers

In another year there will be nothing there

And we will safely return to our homes

Within a year we will annihilate everyone

And then we will return to plow our fields

 

Đêm thu phủ kín biển Gaza

Phi cơ thả bom, tiêu hủy tiêu hủy.

Hãy nhìn quân IDF anh dũng vượt qua chiến hào

Tận diệt bọn mang chữ vạn phát xít.

Sang năm hay chỉ một năm nữa là cùng,

Gaza sẽ không là cái quái gì, ngoài tro bụi mà thôi.

Chỉ một năm đủ tận diệt bọn chúng hết trọi 

chúng ta sẽ an toàn trở lại cày cấy làm nhà.

Tạp chí Snope chuyên kiểm chứng các tin đúng sai đã xác nhận tin của Electronic Infatida đưa lên internet một video thiếu niên Do Thái đồng phục đen hát những lời như trên.

Snope trước lần nầy đã ủng hộ tin hầm dưới bệnh viện Al Shifa do chính phủ DT xây. Tin nầy được một cựu thủ tướng xác nhận và báo chí đã biết tên nhà thầu thực hiện.

רוזנבאום תקשורת - כי נפשנו לא רק הומיה, כי נפשנו היום גם לוחמת - YouTube

ngõ bí Gaza

 

    Gaza tìm kẻ sống sót oanh tạc DT, Oct 2023

Ngõ Bí Gaza

No Endgame in Gaza

Fintan O’Toole; The New York Review Dec 2023 ttt dịch

Nếu chiến tranh là hình thức tiếp tục của chính trị, thì các cuộc tấn công của Do Thái (DT) ở Gaza chẳng phải là một sự tiếp tục chính trị, vì chẳng có chính trị gì. Nói khác DT không thể quan niệm dự tưởng một chung cuộc. Vì không có một ý niệm về chung cuộc, DT không thể trả lời câu hỏi về luân lý và chiến lược: lúc nào là đã đủ phải ngưng, đi nữa thành thái quá lún sâu vào bùn (enough enough).

Chỉ làm bài toán cộng trừ dễ nhất thì ai cũng thấy rằng Hamas đã trả dư món nợ máu gây tai ương Oct 7. Số xác người – nếu dùng làm thước đo ân oán đền bù – đã quá chênh lệch, đã đi quá xa với mức quân bình thiệt hại đôi bên. Tuy nhiên DT không biết sẽ ngừng ở chỗ nào.

Đủ rồi (enough) là chữ thủ tướng lúc ấy Yitzak Rabin nhấn mạnh trong bài diễn văn đọc vào tháng 9, 1993 tại buổi lễ ký kết thỏa ước Oslo:

Hởi các người Palestine, chúng tôi đã đánh các bạn, hôm nay chúng tôi xin nói với các bạn to tiếng rõ ràng: máu và nước mắt đã đủ rồi. Đủ rồi …hôm nay khi cho hòa bình cơ hội thành hình, chúng tôi xin nói với các bạn một lần nữa: Đã đủ rồi.”

Đủ rồi vừa là mục tiêu chính trị vừa là giới hạn luân lý. Không có mục tiêu chính trị thì không thể ấn định giới hạn luân lý. Để biết sẽ đi bao xa, bạn phải biết sẽ phải đi đến chỗ nào. Ở đây, chính phủ Netanyahu không biết sẽ đi đến đâu và sẽ phải đi bao xa.

Tin tức từ nhiều phía, có đối chiếu kiểm chứng cho thấy tình báo DT bất lực vô dụng mới để cho vụ Oct7 xẩy ra. Nhưng đáng nói thêm, đó là một sự thất bại về tri thức; thiếu nhạy bén, thiếu ý niệm về an ninh (a false sense of security).

Thủ tướng Rabin trong bài diễn văn nhận giải hòa bình Nobel 1994 đã nói rõ: không thể có an ninh nếu không có hòa bình. Chỉ có một phương tiện tối thượng để vinh danh giá trị đời sống con người. Không phải thiết giáp, xe tăng, phi cơ, pháo đài. Chỉ có một giải pháp duy nhất và triệt để, đó là hòa bình.

Yitzak Rabin (1922-1995)

Thực hiện hòa bình là một diễn trình chính trị. Chiến tranh có thể tạo nên xúc tác nhưng không đủ để thực hiện hòa bình. Rabin là một chiến sĩ nhiều chiến công anh dũng nhưng ông biết sự thật nầy. Ông bị ám sát và Netanyahu lên thay, và từ đó không ai học, không ai biết khôn ngoan và chân lý mà Rabin đã hiểu thấu.

Chính trị ấy – thương thuyết để có một sắp xếp đứng đắng với người Palestine – đã bị hủy bỏ và thay thế bằng ảo tưởng rằng an ninh sẽ được tạo nên và duy trì bởi máy bay, xe tăng, pháo đài, thành quách và kỹ thuật thám thính canh trông.

Ảo tưởng ấy đã chết thê thảm nhưng vẫn để lại một bóng ma. Bóng ma vẫn còn vì điều kiện thứ nhất để trở về với chính trị tránh võ biền là công nhận toàn thể cấu trúc tư tưởng của Netanyahu là một thảm họa không chỉ cho Palestine mà cho DT không kém.

DT đã thí nghiệm ở Gaza hai chiến lược khác biệt nhau triệt để.

Chiến lược thứ nhất quen thuộc trong sách vở: chiếm cứ và thuộc địa hóa. Gaza xưa kia thuộc đế quốc Ottoman tiếp đến nằm trong Palestine trong vùng bảo hộ của Anh, và từ 1948 thuộc quyền cai trị của Ai Cập. Nhưng Ai Cập không cấp quyền công dân cho người sống lâu đời hay tỵ nạn mới đến. Sau thời gian rất ngắn bị chiếm bởi DT 1956, Gaza trở lại dưới quyền kiểm soát của Ai Cập. Trong chiến tranh Sáu Ngày, 1967, DT tái chiếm, từ đó Gaza được cai trị bởi một quân trấn trưởng gần 40 năm.

Cuối thập niên 1970 chính phủ hữu khuynh Menachem Begin nghĩ rằng việc cai trị nầy sẽ trở nên vĩnh viễn vững bền nếu có đủ người DT lập cư. Do đó, 8.500 người DT đến lập nghiệp ở Gaza, một con số đủ lớn để răn đe Palestine nhưng không đủ để kiểm soát toàn khu vực. DT cần 3 ngàn lính để bảo vệ 8.500 người DT nầy. Cuộc nổi loạn thứ hai xẩy ra, DT mất 230 lính.

Năm 2005, thủ tướng Ariel Sharon quyết định chấm dứt chiếm đóng quân sự và ép buộc các khu định cư rút về. Đây không phải là một quyết định tùy hứng mà là nhận chân một thực tế: việc thực dân hóa sau 1967 không thể kéo dài. Chiếm đóng Gaza, DT không được gì mà mất quân, mất tiền, mất lòng thế giới.

Cần nhớ rằng lúc đầu Netanyahu ủng hộ vì hợp lý chính trị. Sau đó Netanyahu chống đối, làm phương tiện vận động chính trị đảng phái.

2014, Hamas bắn hỏa tiển vào Do Thái chẳng phải không mục đích. Netanyahu không chấp thuận đề nghị của bộ trưởng quốc phòng Avigdor Liberman lấy lại Gaza bằng quân sự và chiếm đóng trở lại.

Khi tranh cử Netanyahu rất ồn ào hung hăng chống Hamas, sẽ lật đổ bọn khủng bố nầy. Nhưng không bao giờ Netanyahu muốn hất đám Hamas khỏi Gaza. Ông cần sự đe dọa nầy để có đề tài diễn thuyết mung lung. Nay ông bỏ vào cái chén rỗng đó vài điều gọi là mục đích, ý nghĩa và đầy máu.

DT cần Hamas để thế việc chiếm đóng quân sự và thuộc địa hóa. Nhóm tôn giáo quá khích nầy với cương lĩnh chống DT và tiêu diệt quốc gia DT được dùng để phá hoại PLO và sau 2005 chia đôi Palestine thành Gaza và West Bank. Vì nhu cầu ngắn hạn chấp nhận làm liên minh của DT một phong trào jihad đã là chuyện lạ.

Nhưng còn lạ hơn nữa là cách thức hành động của DT. Khi nào Hamas tấn công thì DT trả đũa, dĩ nhiên là vậy. Phản công nầy lắm khi gây nhiều đổ máu cho quân sĩ và thường dân chết đến số ngàn. Tuy vậy, DT canh chừng tầm mức, thế nào để cho Hamas vẫn nắm quyền ở Gaza.

Bộ quốc phòng HK đã thuê Rand Corporation duyệt xét các cuộc chiến tại Gaza từ 2009 đến 2014. Luận trình nghiên cứu được công bố năm 2017 kết luận rằng chiến thuyết của DT không nhằm thắng địch thủ Hamas.

DT không bao giờ cố sức đi đến một chiến thắng quyết định nào, tuy dư sức làm. DT không triệt hạ Hamas vì ngại sẽ có một tổ chức quá khích khác cai trị Gaza. Bởi lẽ DT không muốn cai trị Gaza để điền vào chỗ trống sau khi chiến cuộc ngưng.

DT không thể thành công ở phút cuối của cuộc thư hùng vì đeo cứng vào chính sách dùng hỏa lực vượt mức không để có chiến thắng. Trong tình thế nầy, không có hòa bình và cũng không có chiến tranh thực tâm muốn thắng. Cho dù hằng vạn người Palestine và hằng trăm lính DT chết trong những biến động liên hồi bạo động quá mức, DT vẫn giữ bạo hành ở mức “điều khiển được” như Rand đã nhận xét.

Quan niệm chết chóc có kiểm soát nầy, đã đưa đến việc sát hại không kiểm soát được ngày Oct7. Netanyahu vội vã qua đêm vất bỏ kế sách nòng cốt trong vấn đề Palestine: giữ cho Hamas đủ sức tiêu hủy uy quyền của chính phủ Palestine nhưng vẫn còn yếu, chỉ đủ sức thỉnh thoảng quấy phá DT làm mối đe dọa tượng trưng cần thiết biện minh cho các chính sách của đảng Likud.

Sự thất bại của DT trong kế hoạch A, chiếm đóng quân sự, được công nhận rõ ràng qua cuộc đơn phương triệt thoái khỏi Gaza năm 2005. Thảm bại của kế hoạch B bi thương không kém, khi cuộc tấn công của Hamas đã xóa mất ảo tưởng kiềm tỏa ráo riết về mặt chính trị.

Giải pháp Netanyahu có thể thực hiện là hòa lẫn hai kế hoạch A và B. Theo ông, từ nay vô hạn định, DT sẽ đảm trách an ninh của Gaza nhưng DT không có trách nhiệm về an sinh của những kẻ sống trên vùng đất nầy.

Đây chẳng phải là một kế hoạch, mà kết hợp hai sự thất bại.

Chiếm đóng quân sự vô ích khi chỉ còn một số rất ít người Palestine ở lại, khi nhà cửa chưa sang bằng tránh du kích thành phố. Có thể thấy trước những hậu quả nguy hại nếu thực thi chính sách DT đứng bên ngoài để cai trị Gaza và không nghĩ đến số phận người dân, phủi tay mọi trách nhiệm chính trị và hành chánh. Những mảnh vụn vỡ rơi từ kế hoạch A và kế hoạch B nay được bộ trưởng quốc phòng Yoav Gallant ghép lại thành “một chế độ an ninh mới”. (Gallant xem người Palestine là human animals).

Ai sẽ cai trị Gaza nếu không phải DT hay Hamas? Chả lẽ DT nghĩ rằng sẽ có một tổ chức quốc tế, một chính phủ bù nhìn nhảy vào địa ngục vấy máu nầy, với số ít kẻ sống sót bầm nát vì đau thương, sống trong gạch vụn và bụi cát, lãnh trách nhiệm tái thiết, giữ trật tự và cai trị.

Khi những câu hỏi chính trị ấy chưa được trả lời thì các câu hỏi luân lý được đề ra. Bao nhiêu người chết mới gọi là quá nhiều? Định nghĩa thế nào nghĩa vụ, trách nhiệm trong luật quốc tế đối với các đường phố nêm cứng người bệnh, người già, phụ nữ và trẻ em? Thế nào là cái tự (tự thân) của DT trong hai chữ ‘’tự vệ” mà DT nại ra trong các lần đổ máu nầy?

nguyên tác Anh ngữ

 

 

 

 

 

DT đuổi dân khỏi Gaza

Điêu tàn Gaza 

Do Thái đuổi dân khỏi Gaza

Israel is threatening a second Nakba — but it’s already happening

Josh Ruebner, The Hill Nov 17, 2023

Tuần trước, bộ trưởng Canh Nông DT Avi Dichter tuyên bố DT đang xúc tiến đuổi dân ra khỏi Gaza, điều ông gọi là Gaza Nabka 2023. Rõ ràng Avi Dichter muốn nói đến 2.3 triệu người Palestine gồm 1 triệu trẻ em, gấp ba lần Nabka 1948 với 700.000 nạn nhân bỏ nhà bỏ cửa cho DT làm lãnh thổ hiện nay, song song với việc DT tàn phá làng xã để không ai có thể trở về.

Đừng xem nhẹ lời đe dọa nầy. Chưa đầy một tháng, DT đã giết 11.000 người gồm 4.500 trẻ em; không kể ước chừng 1.500 người còn chết dưới gạch vụn. Cộng chung, số tử vong cao hơn hay bằng tử vong Nabka 1948 (12 ngàn). Nabka 1948 đã xong và Nabka 2023 đang manh nhà thì con số tử vong sẽ phải lớn hơn nhiều lần.

Joe Biden hoài nghi sự chính xác các con số nầy nhưng người dưới quyền của ông tại Bộ Ngoại Giao, Barbara Leaf, tường trình quốc hội rằng con số phải cao hơn thế nữa. “We think they’re very high, frankly, and it could be that they’re even higher than are being cited.” Barbara đáng ăn roi mây.

Các cuộc tấn công của DT đã khiến 1.6 triệu người (70% dân số) phải di tản; 50% nhà cửa sập, số còn lại bị đạn bắn hư; số người không nhà trở thành tỵ nạn cao gấp đôi thời 1948, mà đâu đã yên.

1948, DT công khai chủ trương quét sạch chủng tộc theo dự án Dalet (chiếm nhiều đất càng tốt, qua khỏi biên giới LHQ ấn định). Năm 2023 tài liệu thoát mật của Bộ Tình Báo DT cho biết DT đã soạn sẵn kế hoạch đưa 2.3 triệu người Gaza đến bán đảo trọc cây Sinai của Ai Cập.

Biden ngoài miệng phản đối việc cưởng bách di dân. Ngoài quân viện, Biden yêu cầu Quốc Hội phê chuẩn 3.9 tỷ để DT giúp dân Palestine chạy qua các quốc gia kế cận lánh nạn và sinh sống. Biden đã đồng thuận với bộ trưởng canh nông Avi Dichter làm cú Nabka mới.

Nếu người Palestine không chết vì bom thả từ phóng pháo cơ hay xe tăng của Mỹ, người Palestine sẽ chết nghẹt thở vì DT bao vây do Mỹ yểm trợ gần 4 tỷ trong tháng Oct vừa qua. DT phủ nhận hành động phi nhân, tạo nên thiếu nước, thiếu thực phẩm thiếu điện thiếu y dược mà các tổ chức nhân đạo đưa bằng chứng nhiều người chết khát.

Còn nhớ lời cảnh giác của một số viên chức chính quyền Mỹ có lương tâm 75 năm trước. Đại sứ Mỹ James McDonald báo động thảm kịch đang tăng trưởng phi mã. 1948, ông viết: Mùa đông sắp đến bên hông, mưa lạnh sẽ giết chết 100.000 người già, phụ nữ và trẻ em không có chỗ ở không có cơm ăn.

Dec 1948, sau hai tuần quan sát Gaza, giám đốc Hồng Thập Tự Cận Đông, R.T. Schaeffer phải lên tiếng: hoàn cảnh Gaza vô cùng bi đát. Ông đã đến một trại có 10 ngàn người, không lều nào không người bị kiết lỵ và đói khát. Ông nói: tôi chứng kiến tận mắt làng xóm Arab bị đốt cháy, người tỵ nạn chen nhau tiến về biên giới Ai Cập. 30 tấn gạo và đồ hộp của Unicef chỉ đủ để chụp hình lấy tiếng.

Ngày nay đứng trước lời đe dọa đang thực hiện là Nabka 2023, chúng ta phải bảo nhau, truyền cho nhau nghe câu nói của Georges Santayana (1863-1952) triết gia Tây Ban Nha: "Ai không nhớ quá khứ sẽ mắc tội lập lại sai lầm của quá khứ".  (Those who cannot remember the past are condemned to repeat it).

HK phải can đảm ngăn chận DT làm những tội ác tập thể đối với Palestine. Nếu không, lịch sử sẽ tái diễn, lần nầy với tầm mức nhiều lần gấp bội. Hậu quả tai hại sẽ đổ lên đầu nước Mỹ.-