Tôn Thất Tuệ
Nói về thời kỳ chừng cuối thập niên 1940 theo trí nhớ. Lúc ấy thường có các cuộc chẩn tế tại các chùa hay các nơi cúng cô hồn dựng tạm đâu đó. Chẩn tế thường tổ chức tháng 7 âm lịch, là một nghi lễ Phật Giáo. Tôi đã chứng kiến năm bảy lần chẩn tế quanh vùng Nam Giao, Bảo Quốc, Từ Đàm và Thiên Minh. Có lạ lúc nào cũng thấy thầy Châu Lâm chủ trì mà không phải các sư trụ trị tại chỗ. Trong chùa Thiên Minh ai cũng nói thầy Châu Lâm mới trị được cô hồn, mấy thầy không cao tay ấn bị ma vật lại, quỷ phá nhà chay.
Chủ tế đội mũ Địa Tạng gần như Đường Tam Tạng trong phim Tàu, ngồi trên một ghế bành, phía trước có án thư khá nhỏ; tất cả trên một cái bệ cao ngang lưng người lớn.Thầy được phụ tế bởi sáu vị sư trẻ, ngồi trên hai ghế dài của bộ trường kỷ, trên bệ bệ thấp hơn. Mỗi bên ba vị nhìn nhau, không cùng hướng mắt của chủ lễ. (có nơi thay bộ ghế bằng bộ ngựa, có cái hập tộ dài và sáu thầy ngồi xếp bằng). Lục vị thiếu tăng nầy lo chuông mõ tán tụng theo sự điều hướng của chủ tế.
• Quan trọng nhất và uy nghiêm nhất là lúc thầy một mình đọc chú, đọc kinh. Thầy cầm một pháp cụ chỉ là một thanh gỗ nhỏ khối lập phương bốn dài hai ngắn, dứt chú, thầy đập mạnh xuống bàn, đồng thời phán một chữ "án"; tiếng của thầy và tiếng pháp cụ trên bàn chung như một. Tất cả đều lặng thinh.
Phía trước là chỗ bổn đạo, dân chúng tập trung như đứng xem hát bội ở đình. Mọi người như bất động một phần vì ảnh hưởng của "án" và tiếng gỗ nêu trên, một phần chờ hành động tiếp của vị chủ tế. Thầy sẽ ném ra sân một hay vài cục xôi.
Cục xôi tròn dẹp không lớn lắm, há miệng rộng có thể lũm một lần, trên mặt cục xôi có một đồng tiền xưa bằng đồng, một cây nhang cắm vào cục xôi qua lỗ tiền. Thầy ném ra cho cô hồn sống a thần phù giành nhau. Quý là đồng tiền con nít đeo vào cổ sẽ sức khỏe, không bệnh tật. Ai còn nhớ thấy hay chính mình đeo đồng tiền thì biết đồng tiên do chẩn tế mà ra. Không phải chỉ một lần mà nhiều lần thầy "chẩn" cho chúng sinh. Số lần "chẩn" theo đúng bài bản, không thêm không bớt. Thầy nhìn dĩa xôi, tính rợ bao nhiêu oản ném một lần. Hết xôi rồi việc.
Các buổi chẩn tế nầy đều có cảnh xả dàn, a thần phù cô hồn sống chụp giật thức ăn.
◙
• Chúng tôi không biết chữ Hán nhưng lò dò thì thấy chữ chẩn và chữ tế đều có nghĩa trợ giúp. 賑濟 chẩn tế mang ý nghĩa cho không như trong Tam Quốc Chí có lần mở kho phân phát thực phẩm cho dân. Chẩn tế của thầy Châu Lâm nhằm cho cô hồn ăn miễn phí; ngoài cái ăn thường tình còn hưởng "pháp thực", nghe những lời kinh ngọt ngào, bước lên xe vào pháp giới mới cao hơn, được thầy chú nguyện cùng nhau ra khỏi tâm cảnh súc sanh, địa ngục, a tu la, bước vào "thiên" mà đi lên.
• Án 唵 mường tượng như một khẩu lệnh. Nghe chữ "án", các pháp giới ngưng tai lắng nghe lời thiêng của vũ trụ. Có lẽ vì vậy án thường gặp trong các câu chú như chú Đại Bi, và rõ nhất là lục tự chân ngôn: án ma ni bát di hồng. ''Án'' đâu đó gần với chữ "om" chữ "nam'' (nam mô).
• Quỷ phá nhà chay. Các chùa đều có chỗ thờ các ngài hộ pháp; có nơi thờ ở cổng, châm ma quỷ không cho vô. Tuy nhiên ngành Pháp Hoa Nhật chú trọng đến tam chướng tứ ma (shanshosima) là những trở lực tác hai việc trì hành. Ba và bốn là những gì không nhớ. Nhưng tam chướng thuộc nội tâm như kiêu ngạo đã giác ngộ, nổi lửa đốt chùa giết Phật đi. Vì sân si đã hiểu câu phùng Phật giết Phật theo ý riêng trần tục. Tứ ma là ngoại cảnh, ví như sắp tụng kinh thì TV có phim hay xem cái đã rồi đi ngủ, "rồi cứ thế nhiều lần ta trốn học".
◙
Cục xôi không hay bằng xú chen, xin xem thêm:
No comments:
Post a Comment