Beethoven violin concerto

cầm tấu khúc vĩ cầm duy nhất

(VIOLIN CONCERTO Op 61)

Beethoven

Anne-Sophie Mutter

độc tấu với Boston Orchestra

(xin thế video nói trong bài - youtube đã thoát bỏ - với video do Mutter thù diễn)

Trong những rắc rối của cuộc đời Beethoven, phải kể cái rắc rối do cầm tấu khúc nầy gây ra. Tác phẩm được trình diễn ra mắt bởi một nhạc sĩ kỳ quái, đồng nghiệp Franz Clement, ông đã ngẫu hứng đàn theo ý minh, thêm bớt; nói theo bây giờ là “phăng”- fantaisie. Beethoven mất khá nhiều uy tín: ít ai trình diễn, bị lãng quên trong mấy thập niên từ ngày ra đời là 1806.

Beethoven chết năm 1827, mãi cho đến 1844, thần đồng 12 tuổi Joseph Joachim đã phục sinh tác phẩm nầy cùng với dàn nhạc Luân Đôn dưới sự điều khiển của Felix Mendelssohn. Từ đó cầm tấu khúc nầy trở thành cột trụ chính trong danh mục vĩ cầm. Ngày nay tác phẩm ấy được trình diễn và thâu thanh nhiều nhất. Nó trở thành một “dấu môn bài” cho các danh thủ vĩ cầm, nghĩa là tuy không nói ra, ai muốn được công nhận vào thế giới hồ cầm, phải trình diễn opus 61.

Sau lần thất bại ngoài ý muốn nói trên, đại sư của chúng ta phải viết lại qua dương cầm. Phần dương cầm mới nầy được ghi opus 61a, ít ai trình diễn và không chiếm ngôi vị quan trọng như các sáng tác dương cầm khác của Beethoven. Nhạc sử ghi nhận Beethoven đem lại cho dương cầm (và hòa âm giao hưởng) nhiều điều mới lạ.

Danh cầm David Garrett trong cái “youtube” nầy đã là một thần đồng. Ông đột nhiên thay đổi trang phục “không giống ai”, rất hyppy, yippy, lập dị và có phần nào homosexuel. Nhưng nếu chỉ dùng lỗ tai, thính giả sẽ thấy rằng trong thế giới violon – giới hạn trong youtube – thì chỉ một mình Garrett với những coups d’archer đặc biệt có thể sánh kịp Anne Sophie Mutter, danh thủ của hậu bán thế kỷ 20 và hiện nay (Arabella  Steinbacher có thể cạnh tranh với Garrett).

David Garrett rất thành công trong loại nhạc cross over, trình diễn chung với nhạc tân thời với nhịp điệu rõ rệt. Garrett vẫn giữ đúng “phần hồn” của nhạc cổ điển, không bị hớp hồn bởi nhạc mới (kích động?). Những ai khó tính thì kết tội lối nầy, những ai khoan dung sẽ cho rằng cross over đã giới thiệu nhạc cổ điển với công chúng rộng rãi. Garrett không đồng lõa với lối hòa âm kích động hóa nhạc cổ điển chính truyền.