xao xuyến khô

                                                                                   gió rỗng, tranh Jeannie Lynn Paske

xao xuyến khô

tôn thất tuệ

Từ cái bàn nhỏ trong quán cafe vắng, tôi nhìn lên building 3, hành lang chật người, đồ đạt lỉnh kỉnh như các quán tạp hóa khu Tàu nghèo Chợ Lớn. Những chiếc chiếu che mưa không ai buồn xếp lại còn lắc lư trong gió cùng với áo quần móc trên dây kẽm. Trời không nắng nhưng bụi vô cùng vì từng cơn gió chạy qua đây rất mạnh. Một cái yên lặng tương đối cho chợ người.

Vào tháng sáu âm lịch rồi mà chưa mưa, tuy mưa cứ ám ảnh, ít hôm lại có cảnh mưa nắng chen nhau thật buồn mà thật khó chịu. Cây phượng vỹ vẫn còn hoa đỏ tuy trái phượng non đã khá nhiều, treo lơ lửng như những phong pháo tết; chỉ có khác là màu lục chứ không đỏ. Ở góc kia bằng lăng tím vẫn còn nhiều. Mưa nhường không gian cho những bông hoa nầy.

Gió thật nhiều làm xao xuyến quá. Lòng tôi đong đưa như chiếc võng lắc lư, móc vội ở thân cây hay bờ tường. Xao xuyến vô cùng.

Lá bàng bật ngược thân chói bạc như ánh nắng nhợt nhạt chiều hoang. Cái khô ráo làm cho cái xao xuyến kỳ quặc hơn, đau đớn hơn khi mưa kèm gió, cho dù là cái gió đồng lõa với mưa đánh rơi các chiếc lá bàng xanh non. Gió đem đi hơi ẩm của trời đất, đem đi hơi ẩm của da thịt. Da thịt khô cằn, nhức rát vì cát bụi phủ lên. Đó là tác phẩm của gió chiều nay đối với con người trong trại tỵ nạn nầy.

Gió vẫn đến mà trẻ con đã bắt đầu bỏ trò chơi với gió, với con diều lững lờ. Nói vậy chứ vẫn còn vài con diều dật dờ, có con đã thả vào không trung cái đuôi giấy để bay vào một nơi rất xa, một phương rất xa. Nhìn cánh diều tả tơi, cái xao xuyến tràn dâng.

Đời ta có thể "cầm bằng như gió đưa đi", một thứ Autant en emporte le vent, một thứ  Gone with the wind!? Có ai muốn lãng quên một cái gì, xin mời lại đây, còn một cánh diều tung bay lên xuống còn ngả nghiêng trong gió bốn phương. Tiếc là không có sáo diều thổi vi vu cho qua cơn thống khổ đọa đày của tư tưởng, của trầm tư trong gió chiều nay. Cầm bằng như gió đưa đi.

Lại có thêm tý ánh nắng nhạt chiếu xuống làm người đời trên quả đất biết sự vận chuyển của mây qua gió ngàn. Tôi nhìn lên không. Mây bay rất nhẹ so với tốc độ gió dưới đất. Mây mỏi mệt và rời rạc, không phải là mây của mưa chiều. Chắc chắn còn khô ráo làm cho xao xuyến khô hơn.

Ánh nắng lại mất đi, trả lại cái miên man không dấu vết thời gian cho khung cảnh nầy. Bụi bay không bị ánh nắng cản lại. Bụi càng nhiều trong gió. Một không gian của bụi, một thời gian của gió.

Ấy thế, chiều nay một chiều của gió và bụi, của xao xuyến, của con diều dật dờ.

Ấy thế, một chiều trong xao xuyến khô.

*****

Ôi chết rồi, nãy giờ gió chỉ theo chiều ngang, đong đưa cái xao xuyến như đong đưa chiếc võng, đong đưa cái đuôi diều dật dờ. Nhưng giây phút nầy gió từ trên xuống theo bụi xoáy trôn ốc, gió xoáy như xoáy vào lòng, thật nhức nhối biết nói sao.

Gió xoáy như con vụ trẻ em đánh xuống đất, bụi mờ bao quanh trông thật hư ảo. Gió có thật gió ôm cả rác rởm, lá khô và cả lòng tay, quay cuồng từ trên xuống, quay quắt của một buổi chiều, không biết làm sao tả cho đúng.

Tôi cứ bị ám ảnh bằng câu chuyện sau đây. Từ bé người ta nói với tôi rằng lấy chiếc nón lá chụp lên chỗ gió xoáy thì sẽ có một cục máu như một oan hồn. Chính vì vậy chiều nay tôi cứ nghĩ gió kia sẽ đâm vào tim lấy ra một giọt máu hòa vào bụi kia bay mãi vào trời kia. Tôi thấy nhức nhối trong tim đau đớn vô cùng.

Thời gian như dừng lại vì không đếm được độ chếch bóng của hàng cây.  Một ảo giác của thời gian ngưng nghỉ cho tôi cái sợ sệt và đồng thời cái vui sướng âm thầm khó diễn tả. Tự nhiên tôi thấy một cái tịch liêu, cái tịch liêu tôi đi tìm mãi không có mà chỉ có cô đơn.

Cái tịch liêu ấy làm nhẹ cơn đau xoáy do gió gây nên. Tôi thấy cái gì cũng trôi chảy nhẹ nhàng, ước mơ như dòng đời êm đẹp cho mọi người nơi đây, đang cùng một sự trôi chảy trong lòng và thời cuộc.

Mà không trôi chảy tý nào; cát bụi cứ đổ lên trang giấy cản ngăn cây bút chạy. Tôi đã mừng vì hạt ánh sáng không còn trong bầu trời cho bụi bay dễ thì bụi lại cản ngăn cây bút của tôi. Sao lại vậy, những gì mình không muốn cho mình thì đừng làm cho kẻ khác, bụi không học được bài học của cổ nhân rồi.

Bụi ơi, nếu bụi là cuộc đời thì ta buồn lắm, vì bụi tức là cuộc đời cản ngăn mọi việc, cản ngăn cái việc tầm thường nhất mà ta tha thiết là cho cây bút chạy trên trang giấy nầy.

Ấy thế, chiều nay ta dành chiều nay cho bụi và bạn của bụi là gió. Ta có buồn không?

Thái Lan 1982